Gaia - Mẹ Đất Vĩ Đại

Thần thoại Hy Lạp phải nói là thể loại truyện không dành cho trẻ em và những người đứng đắn ...

Hôm nay vợ bắt dọn nhà lau lia cái tượng buồn cười này lại nhớ đến việc con trai đòi kể về thần Dớt (Zeus) mà chả biết phải bắt đầu từ đâu cả, vì cái sự tích lẫn phả hệ nhà ông này phải nói là phức tạp lằng nhằng và chẳng có chút logic đạo lý gì hết... Và dĩ nhiên cả thiên truyện vĩ đại này cũng vậy: rối rắm, phi logic, tàn bạo và nhan nhản những câu chuyện tình dục bừa bãi. Phải gắn mác 18+ nếu tất cả được chuyển thể thành phim thì cơ sự bắt đầu từ bà nội của Zeus: Mẹ Gaia.

Người Hy Lạp xưa tin rằng vũ trụ tạo ra thần linh! Từa tựa như bà Nữ Oa, Gaia sinh ra từ trong một vực thẳm trống rỗng và mơ hồ - câu chữ khôn ngoan thế nên ta cũng chả thể truy vấn thêm gì về cái thời hỗn mang ấy. Cũng không hiểu “Bà” này là một cơ thể, một loài hay một dạng tồn tại vật lý nào đó, chỉ biết rằng “Nàng” rất to lớn, có bộ ngực mênh mang và là mẹ của muôn loài. Gaia sinh ra Bầu Trời (Ouranos) đầu tiên, sau đó là Núi và Biển, chúng tất nhiên là những đứa con không cha - ba ca sinh sản vô tính này là cũng không có gì khó hiểu khi Mẹ là dạng sống đầu tiên và chưa thể kết bạn cùng ai. Tiếp đó Mẹ Gaia kết hôn với con đầu của mình – Ouranos và sinh ra các nam thần Titan và các nữ thần Titanide, đều là những quái thần khổng lồ hung bạo. Một vài đứa con này không được lòng cha lắm và chúng bị đày xuống địa ngục Tartare sâu thẳm. Gaia rất bực mình và xúi giục các đứa con chống lại bố, và Titan Cronos là đứa con đại nghịch bất đạo nhất khi đang đêm xông vào giường chém đứt “ấy” của bố bằng lưỡi hái mẹ đưa cho ... máu trào ra rơi xuống Đất Mẹ Gaia và thế là lại sinh ra thế hệ thứ tư với cơ man nào khổng lồ và quái vật, thậm chí theo một tích xa xưa nữa là một vài giọt nhỏ xuống biển đã sinh ra Aphrodite (Venus) - Thần tình yêu và sắc đẹp (Pha này thì thực sự không thể cắt nghĩa cho trẻ em được . Cronos lên ngôi và sau này bị lật đổ bởi chính con trai mình là Zeus - Chúa Tể các vị thần sau này.

                                                          Tranh vẽ Gaia, bởi Anselm Feuerbach (1875)

Gaia không phải chỉ có thế, nàng có vô số cuộc tình và kết quả là ra đời vô số các vị thần khác nhau. Sự bừa bãi đỉnh điểm có thể kể tới là cuộc tình với con trai thứ 2 - Thần Biển Pontos rồi sinh ra một lô Thần Biển Con, hay kỳ quặc hơn là kết hôn với địa ngục Tartare để ra lò một thế hệ khổng lồ mới cải tiến hơn với hàng trăm cái đầu và phun cả ra lửa, và vân vân các câu chuyện tương tự thế nữa... Ôi Gaia một hình tượng Đất mẹ khiếp đảm. Ấy vậy mà trong tín ngưỡng của người Hy Lạp cổ, Mẹ Gaia có vị trí rất lớn và vô cùng quan trọng, Nàng là mùa màng bội thu, là sinh sôi nảy nở, là cao tằng tổ mẫu của loài người , là sự khởi đầu và kết thúc của sự sống, khắp nơi trên đất nước Hy Lạp khi xưa thường viện dẫn Gaia mỗi khi cần chứng giám. Lời thề dưới danh nghĩa của nữ thần Gaia trong xã hội Hy Lạp cổ đại được công nhận như một lời thề có giá trị nhất.

Nữ thần Gaia trao Erichthonius cho Athena

Làm thế nào mà một thiên thần thoại hùng vĩ đến vậy, ảnh hưởng sâu rộng tới văn hoá của cả nhân loại đến vậy mà khởi đầu nghe có vẻ u ám thế? Liệu có phải người Hy lạp cũng đến từ vùng lầy nguyên thuỷ mà ra, nên cũng trải qua cuộc sống hoang dã, xấu xa và tàn bạo như bao dân tộc khác?

Không thể vài phút ngắn ngủi nói cho con trai mường tượng về xã hội cổ đại Hy lạp xưa kia, khi những “cách nghĩ kiểu Hy lạp” phi lý tới mức kỳ quặc với thế giới hiện tại lại là điều hiển nhiên! Thôi thì cứ từ từ mà kể vậy.

Tết Mậu Tuất - 2018

Chen Lee