Chủ Nhật, 8 tháng 12, 2013

TỨ ĐẠI CẢNH


BÀI CA TÁN PHẬT.
Tương truyền bài Tứ Đại Cảnh do vua Tự Đức sáng tác để nói lên 4 giai đoạn của cuộc đời: Sanh, Lão, Bệnh, Tử. (GS. Trần Văn Khê).


Sau đây thầy Đoàn Phước Trí người vừa bảo vệ thành công luận án tiến sĩ phật học tại Ấn Độ trên đường trở về Huế đã ghé thăm Duyệt Thị Trang. Vì sự tri âm, tri kỷ thầy đã cất lên giọng ca hòa cùng Tiếng Tơ Đồng để tán thán đức Phật Thích Ca do thầy soạn lời. Một tu sĩ trẻ tuổi lấy âm nhạc cổ truyền dân tộc để hoằng dương đạo pháp thật đáng ngưỡng mộ.


43 nhận xét:

  1. Rất hay bác VanPham, tôi nghe 2 lần, một lần vừa nghe vừa xem màn hình, một lần nhắm mắt lại chỉ tập trung nghe, lần sau hay hơn hẳn.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn bác.
      Mời bác nghe bản Tứ đại cảnh.

      [youtube]http://www.youtube.com/watch?v=jky5UDgCLr8[/youtube]

      Xóa
    2. Trong tiếng Tơ Đồng, người vào cuộc thường không chỉ lắng tai mà còn lắng lòng để cảm thụ. Vì thế Ngọc Hiệp Phạm tiên sinh nhắm mắt lại để thưởng thức mà thấy hay hơn thì không chỉ là khách tri âm mà còn là người tri kỷ của tiếng đàn dân tộc.

      Xóa
    3. Cám ơn bạn đã có nhã ý :-)))

      Xóa
    4. Rất hay bác VanPham, khi bác giới thiệu bài ca này thì tôi đang đọc quyển "Âm nhạc cung đình triều Nguyễn" một luận văn Thạc sĩ của tác giả Trần Kiều Lại Thủy, với lời đề tựa của GS Trần Văn Khê (NXB Thuận Hóa-Huế-1997).
      Văn hóa Triều Nguyễn cực thịnh vào thời vua Minh Mạng cho đến Tự Đức, và vua Tự Đức là vị vua giỏi thơ văn, chữ nghĩa nhất, được xếp vào trong 10 vị vua giỏi thơ văn của nước nhà. Tuy các vì vua triều Nguyễn thiên về Nho học, nhưng đồng thời những ảnh hưởng của Lão, Phật, truyền thống thờ Tổ tiên vẫn rất lớn đối với triều Nguyễn, thời gian nhà Nguyễn trị vì, rất nhiều chùa chiền, đền miếu đã được lập hoặc trùng tu.
      Cho nên vua Tự Đức làm thơ về triết lý Phật giáo tôi nghĩ cũng là bình thường.
      Cám ơn bác VanPham đã sưu tầm cho nghe.

      Xóa
    5. Khi nhắm mắt tập trung được vào tiếng nhạc đã thấy cảnh thiền.

      Xóa
    6. Cảm ơn các bác có trao đổi thú vị, qua đây thêm hiểu về nhã nhạc. Em gần đây có công việc họp lớp nên trễ nải blog, mong các bác thông cảm cho.

      Xóa
  2. Hay thật anh ạ, lần đầu tiên em nghe đó, cứ nghe đến phật là thấy tâm hồn mình thanh thản lạ anh trai nhỉ ? Chúc anh tuần mới an lành nhé ! (~_~)

    [img] http://www.oyegraphics.com/o/good_morning/good_morning_127.gif [/img]

    Trả lờiXóa
  3. Cũng là duyên. Thiện tai, thiện tai! Cám ơn bác VP đã giới thiệu. HN nghe đến lần thứ ba nhưng chỉ cảm được nhạc còn lời thì...nghe không rõ cả!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bản nhạc do nhà vua soạn. Lời, em thấy bình thường. Cảm ơn bác ghé thăm.

      Xóa
    2. Non sông mừng, Hoa đua nở, Nghìn muôn thuở, ai cũng nhớ đến kỳ; Trăng tròn đêm đầu hạ, là thời thị hiện đức Thích Ca. Vốn Ngài là, Thái tử xuất gia, Ngài tên là Tất-đạt-đa. Vua cha là Tịnh-phạn, Duyên kết bạn, cùng hoàng hậu Ma-gia, Ngài tinh thông văn võ, thời lại đủ ba tài ba,

      Tuổi xanh mà, Ngài đã sớm tỉnh phù hoa, Buồn những buổi Ngài đi ra, Tâm vô lượng, Xem bao cảnh tượng, tuồng như gan ruột xé ra. Thương xót thương nhân loại, bể khổ sa đã đắm sa, Bỏ điện đài, Dùng Xa-nặc trốn ra, Đến sông nọ A-nô-ma, Ngài cầm gươm, Tay tự cắt, tóc kia, Giao Xa-nặc để chia lìa,

      Thảm sáu năm trường, Ngài khổ hạnh Tuyết sơn, Nhưng chưa chút ngộ chơn, Ngài lần đi, An toạ gốc, Bồ-đề kia, Sớm khuya tham thiền, Căn nguyên, Tâm chuyên diệt khổ, Ngài giác ngộ, Thành đạo đây từ đây, đến nay, Theo chân lý Ngài, Tu ắt đặng, an lành thảnh thơi, Tư chất đặng, phước dành tương lai.

      Xóa
  4. hic... Giáo nghe như vịt nghe sấm dzậy anh VP ui! Chúc anh vui khỏe.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Không có căn rồi.

      Xóa
    2. Bác VP có một entry đặc sắc
      Lần đầu được nghe một nhà sư - tiến sĩ Phật học ca Tứ đại cảnh
      Lần đầu được thấy hai nghệ sĩ quá trẻ song tấu rất hay. Tôn nữ Tân Thanh là dòng dõi nhà vua rồi. Cái ren nhà Nguyễn thật đáng nể phục
      Lần đâu bu tui chú nghe tứ đại cảnh cho dù đã ở Huế 13 năm và là con rể Huế.
      Lần đầu biết được ý kiến GS Trần Văn Khê nói Tự Đức Sáng tác ra Tứ đại cảnh.
      (Riêng vụ này bu tui muốn xem lại vì Tự Đức là ông vua giỏi thơ Đường chớ chưa thấy nói ông sùng Phật, lại giỏi âm nhạc ngũ cung...mà đã gọi là tương truyền thì chính xác làm sao được nhỉ )

      Xóa
    3. Nhưng cũng có người cho là vua Tự Đức sáng tác để ca ngợi 4 cảnh lớn của trời đất là Xuân, Hạ, Thu, Đông, hoặc là có ngụ ý tôn vinh 4 cảnh đời vua Gia Long, Minh Mạng, Triệu Trị, Tự Đức (chữ Đại là Đời)

      Bài bản cổ truyền thường được ghi chữ đờn căn bản, giản dị, nhưng khi đờn nhạc sĩ do tâm tư tình cảm riêng của mình mà thêm thắt, nhấn nhá chữ đờn để biến đổi điệu thức nguyên thủy thành một điệu hoàn toàn mới, rất thường thấy trong các nhóm tài tử, thí dụ Hành Vân Bắc thành Hành Vân Ai, Cổ Bản Bắc thành Cổ Bản Ai, Tây Thi Bắc thành Tây Thi Quảng, Ngũ Đối Hạ chuyển cung chuyển điệu thành Ngũ Đối Ai, vv …

      Nghe, rũ bỏ ưu phiền.
      Cảm ơn bác Toàn.

      Xóa
    4. Không ngờ bác VanPham lại rành nhạc cổ truyền đến thế.

      Xóa
    5. Bulukhin Nguyễn tiên sinh là một người mà Duyệt Thị Trang rất ngưỡng mộ về sự uyên bác. Nhưng trong 6 câu của entry thì có đến 4 câu bằng chữ "Lần đầu" dù đây là một người con rễ của xứ Huế đã ở Huế đến 13 năm. Thế thì làm sao mà trách được giới trẻ thờ ơ với nền âm nhạc truyền thống dân tộc. Thế thì làm sao mà âm nhạc cổ truyền VN ngày không mai một.

      Xóa
  5. Bác VP à
    Đàn Tây dù có đắt tiền như Piano thì gõ nốt đô nó chỉ kêu đo thôi , muốn có hợp âm đo trưởng chẳng hạn phải gõ ít nhất 3 nốt đô mi son. Nếu một tay chỉ gõ hòa âm thì tối đa chỉ có 5 nôt. Đàn bầu, đàn nhị của ta bật nốt đo và nhấn thì nó phát ra một hòa âm gấp trăm ngàn lần đàn Tây. Nó làm mê mẫn con người ở chổ này đây. Các cụ dạy làm thân con gái chớ nghe đàn bầu là vậy

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Nhạc Tây Phương lấy sự chuẩn xác làm gốc, nhạc Đông Phương lấy sự linh động làm nòng cốt.Vì thế khi ghe một câu nhạc tây phương ta không thể biết được xuất phát từ nước nào, nhưng nghe môt câu nhạc Đông Phương ta sẽ biết ngay là từ Ấn Độ, Nhật Bản, Campuchia, VN...Vì thế những nhà nghiên cứu về nhạc học gọi các nốt nhạc Tây Phương là âm thanh chết.(cố định) còn những nốt nhạc của Đông Phương là âm Thanh sống (linh động). Nhưng nói như bác Bulukhin Nguyễn thì cũng hơi quá lời. Bởi lẻ khoảng cách giữa 2 nốt Tây Phương có 2 bậc (#,b). Còn khoảng cách giữa 2 nốt nhạc Đông Phương thì có 9 bậc (coma). Vì thế các nhạc cụ có phiếm cố định của TP không bao giờ có thể chơi được nhạc truyền thống như Tứ Đại Cảnh, nhưng ngược lại các loại nhạc khí cổ truyền của ta lại thừa kỷ thuật và tính năng để chơi nhạc TP. Nhưng tiếc thay hiện nay, nhiều nơi đào tạo người học nhạc theo một qui trình đảo ngược. Lấy nhạc cụ cổ truyền (âm thanh sống) để trình tấu nhạc Tây Phương, và lấy nhạc cụ TP (âm thanh chết) để chơi những bài truyền thống VN. Điều này dẫn đến một khủng khoảng là nhạc cổ truyền ngày càng mai một và giới trẻ ngày càng xa lạ với di sản của ông cha.

      Xóa
    2. Có một clip vui lão nghệ sĩ Lữ Liên thể hiện nghệ thuật âm nhạc Việt với đàn cò ta (1 dây), so với đàn cò tây (4 dây) ...
      http://youtu.be/I2C_BObPQeM
      rất vui.

      Xóa
  6. Cám ơn bác PV đã post bài hát này, và cảm ơn tất cả những lời bình, giúp Tám hiểu biết thêm. Tuy là nhạc tôn giáo, lời của tăng sĩ nhưng nghe tiếng nhạc vẫn buồn chứ không thấy thanh thoát tâm hồn. Có lẽ vì Tám lòng trần quá nặng chăng?

    Trả lờiXóa
  7. Trời đông đang lạnh lắm anh trai cùng họ ơi ? Chúc anh trai tuần mới tràn niềm vui, mạnh khỏe nha (~_~)

    http://lifeplusimage.com/media/_good_morning_051_gif_50deee66439a3.gif

    Trả lờiXóa
  8. EMT sang nghe TỨ ĐẠI CẢNH , BÀI CA TÁN THẬT giọng Trung nên hơi khó nghe anh VP ạ ; TỨ ĐẠI CẢNH SONG TẤU có giai điệu trầm ,nghe xong thấy lòng thanh thản .
    Cám ơn anh đã chia sẻ.Chúc anh chị luôn vui khỏe .

    Trả lờiXóa
  9. mộc qua thăm anh, nhân nghe bài ca TỨ ĐẠI CẢNH có cái ý SINH LÃO BỆNH TỬ trong đó, mộc nhớ mình cũng có bài thơ lục bát làm theo ý nầy nên mang qua tặng anh đây, anh đọc cho vui nha:

    CHỚP MẮT
    chớp mắt
    chú nhóc chào đời
    bố bâu cửa đứng ngoài cười
    ha ha
    ôm choàng
    một khách lạ qua
    thưa rằng
    tôi được làm cha bấy giờ

    chớp mắt
    tóc mẹ trắng phơ
    lòn tay
    đẩy cánh cửa hờ hững đêm
    nhà hàng xóm
    ánh đèn lên
    bóng ai
    ngồi kể chuyện quên khay trầu

    chớp mắt
    bao nổi lo âu
    bỗng dưng
    bà ngả bệnh sau lượt đò
    ông loay hoay
    thuốc thang cho
    dường như
    lạc bước cò dò dẫm sông

    chớp mắt
    người ngủ vùi đông
    buông tay
    trả hết nợ ròng rã vay
    phía hàng dương
    tắt nắng ngày
    nghĩa là
    người cũng đương lay giấc thiền

    chớp mắt
    chiếc lá rơi riêng
    cả hàng cây
    cúi đầu phiền muộn lây
    rượu em
    chưa uống
    đã say
    bởi mùa thu chớp mắt bày biện môi ...

    BÌNH ĐỊA MỘC

    Trả lờiXóa
  10. Anh trai hoạt động miền FB nhiều hơn miền spot nhẩy ? Chúc anh trai cùng họ đón giáng sinh ấm áp nhé ! Tặng anh trai 1 nàng xinh tươi nì (~_~)

    http://img819.imageshack.us/img819/904/352e.gif

    Trả lờiXóa
  11. Chúc mừng năm mới!

    Trả lờiXóa
  12. CHÚC ANH VP CÙNG GIA ĐÌNH NĂM MỚI 2014 SỨC KHỎE , HẠNH PHÚC , VẠN SỰ NHƯ Ý .

    Trả lờiXóa
  13. Chúc anh năm mới bình an
    Vạn điều như ý, gặp may phát tài (~_~)

    http://i1086.photobucket.com/albums/j446/hadangtin/Duong/2014BD_zpsa32927f0.gif

    Trả lờiXóa
  14. Bạn cho xin địa chỉ facebook nhé !

    Trả lờiXóa
  15. Vì có công việc, vả lại sức khỏe không tốt nên không trả lời các bạn được.
    Mong các bác thông cảm.
    Chúc các bác một năm mới tươi vui.

    Trả lờiXóa
  16. Tết giáp ngọ gần đến rồi
    Chúc anh trai họ phạm đón tết thật vui khỏe tràn tình xuân nhé ! (~_~)

    http://image.tin247.com/dantri/110110043842-297-351.jpg

    Trả lờiXóa
  17. Cầu chúc anh năm mới nhiều an khang, thịnh vượng. Rất là trân trọng anh cũng như quý mến anh. Biết đâu trời đất run rủi sẽ có ngày gặp mặt anh

    Trả lờiXóa
  18. ĐẦU NĂM MRC SANG THĂM CHÚC BẠN 1 NĂM MỚI NHIỀU SỨC KHỎE, NIỀM VUI & HẠNH PHÚC NHÉ!....

    Trả lờiXóa
  19. Lâu rồi ko thấy anh trai cùng họ đâu
    Chúc anh mạnh khỏe an lành tháng năm (~_~)

    Trả lờiXóa
  20. Chúc các anh toại nguyện mơ ước của mình (~_~)

    http://m.f29.img.vnecdn.net/2014/03/05/3-5342-1393990749.jpg

    Trả lờiXóa
  21. Chúc anh VP cùng gia đình luôn vui khỏe.

    Trả lờiXóa
  22. Chào bác VP. Lâu lắm rồi mới thấy bác. Chúc bác tuần mới tốt lành.

    Trả lờiXóa
  23. Thầy đi vắng lâu thế thầy ơi?

    Trả lờiXóa