Xưa, ta còn
trai trẻ, uống rượu gọi là “uốn diệu”; khi “thăng”, hay tâng nhau: “Mày còn
nhên”, vỗ đùi nhau đen đét những là “anh
‘gùng’ thiên hạ đếch đứa nào bằng ta…”.
Có những khi “Rượu
ơi ta đã say rồi” nhớ em ĐK có “bẩu” rằng khi "uốn” say (đại ý) thấy “lô nhô toàn những thiên tài…”.
Xưa, 1958, Tế Hanh
có câu thơ về nông trường Tam Điệp- Ninh Bình: “Bạn ơi rót nữa cho tôi/ Tôi
không muốn ngủ núi đồi trăng trong…”, uống cà phê mà say như là rượu; nghĩ lại một mơ màng, ấu thơ về CNXH. (Đoạn văn này sửa theo góp ý của Bac Vũ Nho- cảm ơn Bác).
Ta đã từng uống,
say chí chết về nhà ngủ vùi, lòng những “im như thóc”, sáng hôm sau 'loa phường' nói: Xe máy phải nhờ chú T. (hàng xóm) đem vào nhà! Cảm ơn Vợ, cảm ơn Hàng Xóm
muôn phần…
Blog Haixuan nhắc.
“Uống với phường
vô lại/
Thì chúc tụng
'anh hùng',
Mà quên chuyện
Lý Thông! ...”
Nhóm nhạc có
cái tên ngộ nghĩnh Quái Vật Tý Hon ra một album tên là Đường Về. Trong đó
có bài hát “Vợ ơi anh đã sai rồi” nghe rất dễ chịu, phảng phất Người ơi
người ở đừng về.
Bài hát này có
câu “Rượu ơi ta đã say rồi”.
…
Là rượu hay là
người, người bỏ ta thật rồi
Đêm nay
soi mình trong chén, rượu ơi ta đã say rồi
Là rượu
hay là người, người bỏ ta thật rồi
Đêm nay
soi mình trong chén, rượu ơi ta muốn quay về
Là rượu
hay là người, người bỏ ta thật rồi
Đêm nay
soi mình trong chén, vợ ơi anh đã sai rồi
Gần Tết rồi,
ta: “Thu vàng thêm vài lá/ Rượu kém chừng nửa phân…” Chép hầu Các Bạn lời bàn của
ông Khắc Cung về “DIỆU”.
 |
| Chữ Tĩnh |
Bàn về cách uống rượu
Lý Khắc Cung
(1998)
Người sành rượu, trước hết cầm lấy chai rượu, ngắm nghía một lát, như say đắm,
như vuốt ve chai rượu, trân trọng mà âu yếm nồng nàn như cái kiểu giải y một cô
gái.
Anh ta lại đặt chai rượu xuống. Tay nắm chặt chiếc chén trong
tay, ướm ướm. Chén rượu không có tai. Có thể là chiếc chén Bát Tràng, chén ở lò
ông Thiếu hoặc chén cổ có men sáng, dưới đáy có chữ " Nội phủ ".
Quanh chén có vẽ chút thủy mặc và hai câu thơ :
Vị thủy đầu can nhật,
Kỳ sơn nhập mộng thần.
Anh ta rút nút chai bằng lá khô ra, ngửi ngửi rồi rót rượu ra chén. Thế là rượu
hiện ra, dịu dàng, nõn nà, trong suốt. Có thể là độc ẩm (uống một mình) hoặc là
đa ẩm (uống với nhiều người). Trong mấy người uống rượu với nhau, người ít tưổi
hơn phải giữ ý.
Khi nâng chén, không để chén của mình
cao hơn chén của người nhiều tuổi.
Tay nâng chén rượu, người ta tớp một hớp thật nhỏ, khẽ chép miệng rồi mới uống
tớp đầu tiên, tớp thứ hai... Người ta thấy tinh thần phấn khởi. Nỗi mệt nhọc
được giảm đi. Tâm hồn nhẹ tênh. Người ta quên đi mọi bi kịch, mọi sự vụn vặt
trong cuộc sống. Tự biến mình từ nô lệ của cuộc sống vật chất sang tự do. Người
ta chuyển thực tế vào mộng một cách dễ dàng và êm ả.
Khi uống với bạn bè, người ta cùng uống, cùng say để tỏ tình thật với nhau,
uống cho sự giao ước, hứa hẹn được bền vững. Con quỉ tinh nghịch trong rượu sẽ
đưa người uống rượu trở về những ngày vàng son. Họ trở nên dịu dàng, chan hòa,
vui tươi.
Người sành rượu phải tri kỳ vị (biết vị của rượu); tri kỳ hương (biết hương
thơm của rượu); tri kỳ ảo (biết sự huyền ảo); tri kỳ linh (biết cái linh hồn
của rượu)...
Người ta uống nếm; uống thưởng thức, uống lấy say. Uống kiểu chén thù chén tạc
là uống hai người: chủ và khách. Bên chủ là bên "tạc" có nghĩa là
chúc mừng. Bên khách là bên "thù" có nghĩa là uống đáp lại.
Người ta uống đứng, uống ngồi, vừa đi vừa uống... Người đàn ông lý tưởng một
thời xưa kia phải là người tài hoa phải biết cầm (đàn hát), kỳ (đánh cờ); thi
(làm thơ); họa (vẽ)... Nhưng lại phải biết cả tửu (uống rượu) mới là trọn vẹn.
Tửu cũng chiếm một địa vị quan trọng.
Những người cầu kỳ hoặc tao nhân mặc khách khi uống rượu yêu cầu phải có một
không khí phù hợp, người uống với mình phải "ngon", rượu phải ngon,
thức nhắm phải ngon...
Người giàu có uống loại rượu đắt tiền hơn và có kẻ hầu người hạ làm các món
nhắm. Người có chữ nghĩa, vừa uống rượu vừa làm thơ làm phú, đọc cho nhau nghe
những áng văn hay. Có khi họ vừa uống vừa thưởng thức giọng hát ca trù của các
đào nương. Họ đưa sáng tác của họ ra để các đào nương trình bày. Người nghèo
thì uống "suông". Cũng có khi thức nhắm là quả sung, quả ớt, quả ổi
hoặc quả nhót cũng xong. Gọi là rượu nhạt, rượu suông.
Trong những bữa rượu, người ta xếp những người ngang tuổi ngồi với nhau, những
người có chức sắc ngồi với nhau hoặc bình dân ngồi với nhau. Nhưng khi uống
rượu kiểu "chén chú chén anh" thì thật thoải mái, bình đẳng. Chẳng
phải giữ kẽ gì tha hồ mà mồm nhai, tai nghe... Đó là thú dân dã và đặc biệt.
Cũng có nhiều kiểu say: say khướt, say khướt cò bợ, say tít cung mây, say túy
lúy càn khôn, say mềm, say mê mẩn đời, say ngà ngà, say không biết trời đất là
gì... Lẽ dĩ nhiên cũng thường có chuyện : "rượu vào lời ra" hoặc quá
chén mà xảy ra những điều đáng tiếc.
 |
| Chữ Tửu |
Ở thời xa xưa, những người dân ở vùng cao đều uống rượu cần. Mọi người uống tập
thể từ một vò rượu. Nhưng rồi một số di dân xuống đồng bằng, họ sống trong môi
trường mới, không uống rượu cần nữa. Họ đã quên kiểu uống rượu này đi. Nhưng
những người anh em của họ ở lại miền cao vẫn còn giữ được cái nếp uống rượu
cần. Tính cộng đồng của việc uống rượu cần rất cao. Họ cùng vui với nhau bên
chén rượu cần, sống cùng nhau và chết cùng nhau.
