Ngày
thứ 2, đi đường Độc Lập dọc theo bãi biển Mồng 1 Tháng Tư, rẽ trái vào Lê Duẩn, rời thành phố Tuy Hòa, đến chùa Thanh Lương. Ngày mồng Một đầu tháng Ba âm lịch thanh nhã,
cả đoàn như một cơ cánh đi chùa, vui tươi và thành kính.
Đường bờ biển mát lành trong gió sớm mai.
Thôn
Mỹ Quang Nam, một làng chài nghèo thuộc xã An Chấn (huyện Tuy An - Phú Yên),
chùa Thanh Lương bao năm qua bình dị, thưa thớt khách vãng
lai. Ngư dân làng này chỉ làm một nghề duy nhất, đó là đánh bắt cá, quanh năm tiếp xúc với sóng to gió dữ, lời kinh tiếng kệ cầu
an không thể thiếu vắng trong cảnh chồng đi biển, vợ ở nhà gửi lời cầu nguyện.
Tôi chợt nhớ lại truyện ngắn thương tâm và đầy nhân văn của Chekhov: Đêm Giáng sinh giông bão, một phụ nữ trẻ đứng trên bờ biển lạnh buốt
ngóng ra khơi xa đợi chồng về – một cảnh tượng có thể gây thương cảm cho bất cứ
ngư dân nào trong làng. Mòn mỏi không một bóng thuyền. Trong vò võ chờ đợi và cô đơn, trách duyên, trách phận. Chekhov đã kết thúc câu chuyện của mình bằng một dấu lặng đến vô cùng: “Đêm Noel đó nàng đã yêu chồng.”
---------
Bắt đầu vào làng đã thấy nhộn nhịp một sớm mai mùa lộng cùng một buổi đi làm nơi trại nuôi tôm cá.
Mọi người nhường chỗ cho xe du lịch.
Bao đời sư trụ trì đến rồi đi không lưu dấu ấn. Thế nhưng hơn chục năm nay,
ngôi chùa bình dị này lại mang trong mình một bức tượng Phật kỳ lạ, được ngư
dân Phật tử nơi đây thờ cúng đó là một pho tượng được vớt lên từ Hòn Dứa ngày 24-12-2004. Một ngôi chùa bình yên như chùa làng quê tôi, thành nổi tiếng. Và từ đó cũng nhiều chuyện thị phi: Nào là năm 1912 có bà Bảy, 56 tuổi nào đó (tâm thần) tố cáo sư trụ trì, thầy Quảng
Ngộ cho uống thuốc mê và hiếp dâm bà (lời
tố thật hài). Sự thật có thể là cũng
do sau khi pho tượng này thu hút nhiều khách hành hương, ngày 21/12/2007, HT
Thích Nguyên Đức, Phó Ban thường trực THPGPY ký công văn số 095 về việc xin
phép chính quyền cho di dời tượng Phật bà ra khu du lịch Sao Việt tại Gành Ông,
xã An Chấn (Khu Du Lịch còn nằm trong dự án)...”. Sau bị Phật tử vạch trần thủ đoạn đê hèn của các sư quốc doanh cùng lợi ích nhóm. Từ đó chùa Thanh Lương được yên ả giữa làng quê.
Từ thuở ban đầu với ngôi chùa Thanh Lương nhỏ bé, nằm khiêm nhường một góc trời quê với gió biển và cát phủ lấp thời gian cũ kỹ. Thầy Quảng Ngộ một thân trơ trọi với chung quanh vô vàn thiếu thốn, đã vận động bà con Phật tử hùn sức góp công tu bổ theo khả năng hiện có để ngôi chùa Thanh Lương dần được khắp nơi biết đến với công hạnh đó của Thầy.
2. Một số hình ảnh chùa Thanh Lương, Tuy An.
Thấy cổng chùa hình như luôn đóng, rẽ trái qua đường vào, bên là khu dân cư với những vườn dừa nhà thấp, ngói "tây" (ngoài bắc không thấy dùng nữa)
Phía trước ngôi chính điện là hồ Long Thủy, bức tường che bờ là các tranh đắp về Pháp Tướng Quán Thế Âm Bồ Tát, nếu đủ thì Quán Thế Âm có 33 Pháp Tướng, nhưng chưa thấy đắp hết. Bóng tranh lung linh huyền ảo trên mặt hồ sớm ngày Sóc thanh tịnh, tâm linh.
Nhiều ngôi chính điện chùa được làm bằng sành sứ, mảnh ve chai, nhưng ở đây với những mảng san hô biển khơi, tưởng vô dụng đã tận dụng làm vật liệu trang trí mặt ngoài và chung quanh chính điện. Phần nội
thất là những miếng muỗng dừa thô ráp, được xử lý để trở nên nguyên liệu
chính trang trí.
Thật là môt ý tưởng độc đáo cho ngôi chùa làng biển này mang nhiều “dư chấn”
từ những bước đi của Bồ tát Quan Âm từ biển xa khơi ngàn về ngự tọa chốn Thanh
Lương.
-----
Trong
chính điện, bên trái là tượng Pháp tướng Quán Thế Âm Bồ Tát (như là pháp tướng Vô úy Quán Âm, ở đây có 3 mắt, tay cầm binh khí (gươm), nhưng không thấy có 4 tay.
-----
Giữa Chính điện là tượng A Di Đà với pháp ấn Địa xúc.
-----
Phía bên phải là tượng ADi Đà với thế tay Giáo hóa ấn.
Toàn
bộ tượng chùa đều thông suốt một giải pháp về điêu khắc kiến trúc: Ngoài chính điện có 2 tượng
A Di Đà với 1 tượng Quán Thế Âm. Còn lại các tranh đắp bên hồ, tượng gỗ lũa tạc theo tượng rước từ biển, tượng
gỗ trong Điện Quán Âm Linh Ứng vớt từ biển và tượng dưới tán cây cổ thụ đều là tượng các Pháp tướng của Quán Thế Âm Bồ Tát. Tập trung vào suy nghĩ sâu sắc, biểu
hiện sự an ổn.
Chùa làng bình dị như vậy trong một không gian bao rộng như lòng người dân biển miền Trung. Ở ngoài bắc với ngôi chùa to và rộng như này, sẽ có nhiều khu tượng, kể cả dãy Thập điện diêm vương, hai hàng 18 vị bồ tát la hán và vô số những bát hương đĩa đựng cùng hòm công đức.
 |
| Tượng gỗ trong Điện Quán Âm Linh Ứng vớt từ biển |
-------
Tòa Điện Quán Âm Linh Ứng.
Một hang đá phía sau Điện, bên phải. Chắc là mô tả vách đá đảo hòn Dứa nơi vớt tượng. Thấy kỳ kỳ. Cái này thật thà quá, lại tốn tiền.
-----
Thành tâm.
--------------------
Gửi mấy đồng cho bà cụ quét chùa. Bà giáo vào gặp nhà sư, công đức. Thấy bữa ăn sáng của sư trong này đạm bạc. Không thấy có máy lạnh, giải khát có ga như sư miền bắc quê mình.
----------
Bài tôi viết đã quá dài, các bạn chịu khó đọc. Các phần bài sau sẽ lược bớt tình tiết vi vu.
Cận cảnh với những mảng san hô biển khơi trang trí mặt ngoài và chung quanh chính điện.
