Ở một nơi ai cũng quen nhau

Vị trí đẹp nhất của quán là quầy thu tiền có cô thu ngân xin đẹp tên Nhuệ Giang mặc áo dài màu vàng ngồi trên ghế cao, trước mặt luôn có một bình hoa màu tím được thay hàng đêm, nhưng dù hoa gì cũng duy nhất một màu tím.

Cô thủ quỹ xinh đẹp thường mặc áo dài vàng có cái tên giống như thơ này đã khiến rất nhiều anh chàng sinh viên tới uống cà phê để “trồng cây si” người đẹp áo vàng trước bình hoa tím, trong số đó có nhà văn Hoàng Ngọc Tuấn (...). Chính Nhuệ Giang và bối cảnh dễ thương, không khí văn nghệ sinh động của quán Văn đã tạo cảm hứng cho Hoàng Ngọc Tuấn viết truyện ngắn nổi tiếng “Ở một nơi ai cũng quen nhau” mà Nhuệ Giang là nhân vật chính của câu chuyện tình lãng mạn này.   (trích: Chân dung quán cà phê sân cỏ Sài Gòn - Từ Kế Tường)

Petite du Condroz - Tranh Firmin Baes

Ở một nơi ai cũng quen nhau

Hoàng Ngọc Tuấn

Những sớm mai cả bọn ngủ lăn lóc trong căn phòng bỗng bị đánh thức dậy, không phải vì tiếng động náo nhiệt của xe cộ ngoài đường phố. Cô gái đứng gần cánh cửa, thân người ở ngoài, chỉ có khuôn mặt hiện ra với một cái răng khểnh, nụ cười và đôi mắt tinh ngịch. Cô gái kêu lên một vài tiếng trong vắt, gọi mọi người thức dậy rồi lắc đầu đứng nhìn những người nằm co quắp, đôi mắt người nào cũng chỉ mở một chút ra rồi nhắm lại. Cô gái tiếp tục kêu tên từng người, trong cơn chập chờn giữa ánh sáng ban ngày và bóng tối mê mệt của giấc ngủ, tiếng gọi đập vào tai mỗi người vang dội như tiếng chuông nhà thờ trong đêm Giáng-sinh. Cũng trong cơn chập chờn đó, có người nghe thấy một tiếng con gái nào gọi tên mình thật êm ái như tiếng đàn hay tiếng hát. Cái bọn người tuổi trẻ này, suốt ngày đã nghe âm nhạc từ sáng sớm cho đến khuya, và bây giờ tưởng là có một thằng siêng năng nào thức dậy sớm hơn cả, đang ngồi ôm đờn dạo một nhạc khúc gì đó. Nhưng rồi họ biết không phải như thế, họ dần dần nhận ra được khuôn mặt quen thuộc của cô gái và uể oải ngồi dậy từng người một, vì họ thấy nằm dài người ra trước mặt của một thiếu nữ thật bất lịch sự, dầu thiếu nữ ấy thân thiết với họ còn hơn một cô em gái. Một vài người đứng dậy dụi mắt, càu nhàu trong miệng, lưỡi đắng nghét và nhạt nhẽo cho đến khi thắp một hơi thuốc lá đầu tiên mới thấy dễ chịu. Một thằng bần tiện nào đó đá vào bụng những đứa đang còn ngủ say vì không muốn có người nào được ngủ nhiều hơn mình .

Có một gã con trai nằm ở góc phòng, hắn tung hết những đống quần áo mà suốt đêm hắn dùng làm chăn bao kín lấy người, rồi la lên một tiếng thật lớn như một võ sĩ ngay trước khi lâm trận, để lấy can đảm đứng dậy. Vừa mở mắt là miệng hắn hát ngay, không phải hát đàng hoàng những bản nhạc gì đó mà lảm nhảm hát bất cứ chỗ nào vừa đến trong đầu hắn, vì hắn có biệt tài biến thành nhạc điệu tất cả những lời nào tầm thường nhất, ví dụ như tin mừng đám cưới, cáo phó, quảng cáo xe hơi hay rao vặt bán nhà cửa trong nhật báo hắn cũng “phổ nhạc” được như thường. Cái gã ưa làm khổ lỗ tai người khác đó giờ đây nhăn mặt chào cô gái, hắn nói những lời thường lệ như những người bạn nói với nhau khi gặp gỡ vào buổi sáng. Hắn thầm mong ước sáng nay mái tóc đen của cô gái đó có gắn một bông hồng đỏ, sáng nào hắn cũng mong như thế nhưng chưa bao giờ hắn toại nguyện cả, cô gái không khi nào làm cái trò trang điểm rẻ tiền ấy, tóc nàng thường bó lại ở phía sau bằng một chiếc kẹp tầm thường, như thế cũng xinh xắn lắm rồi vì ai cũng khen nàng thật xinh, chỉ có hắn hơi buồn. Hắn lại thầm mong sáng nay cô gái ấy sẽ mặc một chiếc áo dài lụa màu xanh, nhưng nàng lại mặc áo màu đỏ làm hắn buồn chán chết được và nghĩ rằng ngày hôm nay thật là một ngày bất hạnh nhất của hắn .

Cô gái vừa đánh thức mọi người dậy như thường lệ, ngày nào cũng đến sớm để làm cái công việc của chiếc đồng hồ reo, reo một cách êm ái như màu hồng chói lọi của mặt trời, đôi khi có người nịnh rằng nàng giống như mặt trời, mỗi sáng chiếu những tia nắng thật đẹp và ấm áp làm con người tươi tỉnh. Mỗi khi nghe ai nói như thế, cô gái đều e thẹn hoặc làm bộ e thẹn cúi đầu cười một cách duyên dáng, nàng hay cười để khoe chiếc răng khểnh ngộ nghĩnh của nàng, dĩ nhiên nàng không nói cho ai biết điều đó.

Có điều ai cũng biết là tên của nàng giống như tên của một giòng sông nhỏ: Sông Nhuệ

Giọng nói của Nhuệ có vẻ trách móc:

– Con trai gì mà làm biếng quá trời, sáng nào cũng phải đợi người ta đến đánh thức mới thèm dậy. Thôi dậy hết đi mấy ông anh, sáng nay mình có cả khối công việc phải làm.

Một người vừa cầm lấy chiếc bàn chải đánh răng, mặc dù vừa ngủ dậy mới một phút, trong hắn có vẻ tươm tất nhất trong bọn, mái tóc đã chải nằm sát trên đầu. Hút xong điếu thuốc, hắn mới gật đầu đồng ý với Nhuệ:

– Nào dậy hết đi anh em, ngày hôm nay tụi mình có quá nhiều công việc. Trước tiên là đi kiếm một tô phở với một ly cà phê dằn bụng, xong rồi ra quán nào ở góc phố, ngồi nhìn thiên hạ đi qua đi lại, trưa lên nhà người quen ăn cơm, ăn xong chui vô một rạp xi-nê vừa xem vừa ngủ trưa, chiều lại ra ngồi ở quán nào đó nữa. Đêm có rảnh được phút nào đâu, lại ngồi uống cà phê, nói dóc, nghe hát cho đến khuya.

Mọi người đều có vẻ ngộp thở vì nghe quá nhiều công việc phải làm trong một ngày, và gần như ngày nào họ cũng bận rộn từ sáng đến khuya với những trò quen thuộc đó.

Buổi sáng đã ồn ào, ánh nắng và tiếng động của một thành phố thức giấc nổi lên như thường lệ. Thỉnh thoảng có người dậy sớm lắm, vào khoảng bốn năm giờ sáng, mới nhìn thật thực sự vẻ vắng lặng tuyệt đẹp của thành phố, khu vườn cỏ, hàng cây xanh, những ngọn đèn đường còn thắp đỏ. Thành phố sớm mai không bóng người có dáng dấp âm thầm và trong sạch như một gái trinh mười ba tuổi.

***

Nếu có một gã tuổi trẻ nào trạc chừng hai mươi, một ngày mặc thay đổi hai chiếc sơ mi ủi thẳng tắp tay gài manchette đàng hoàng, giày màu nâu bóng loáng đóng theo kiểu mới nhất, quần màu xám tro lịch sự. Nếu có một gã nào luôn luôn diện bảnh như một nhà quý tộc mặc dù đôi lúc không có một đồng. Nếu có một gã nào bụng đói kinh khủng vì cả ngày không có cơm ăn, vẫn cứ bỏ hai tay vào túi quần thảnh thơi dạo phố, hay ngồi nhà ôm đàn tây-ban-cầm khẽ hát một bài tình ca lãng mạn, dù bụng trống không âm thanh vẫn cất lên cao mạnh mẽ. Nếu có một gã nào như thế trên trái đất này, chắc chắn gã ấy chỉ có thể là Xuân.

Xuân là người kê khai dài dòng những công việc trong ngày cho cả bọn nghe, miệng hắn ngậm một điếu thuốc, tay ôm đàn dạo một khúc nhạc nhưng chưa dứt hắn đã bỏ đàn xuống lục hộc bàn lấy ra một tờ giấy trắng và cây viết, và bởi vì hắn là một thi sĩ nên khi có những vật trong tay như thế dĩ nhiên là hắn làm thơ, thơ tình yêu hay thơ chí hiếu có nhắc đến công ơn cha mẹ như hắn vẫn thường làm. Xuân học ban Triết ở Đại-học, nhưng không phải đó là khía cạnh đáng chú ý của hắn và ngay chính hắn cũng ít khi quan tâm đến nhà trường cả. Xuân chỉ hãnh diện và cố gắng trau dồi những tài vặt đặc biệt của mình, hắn thật là một người có nhiều thiên tài về mọi mặt: thi sĩ ca tụng tình yêu, cha mẹ và quê hương; cố vấn về thời trang; chuyên môn đàn đệm thật tài tình cho ca sĩ hát mặc dầu trong bụng không có lấy một chữ nhạc lý; kịch sĩ hài hước xuất sắc; người kể về những chuyện dâm dục dự tưởng rất kinh khủng; họa sĩ viết chữ đẹp. v..v…

Sáng nay Xuân đang làm một bài thơ lục bát, hắn cố gắng mới xua đuổi được hình ảnh của những tô phở, hủ tiếu, cà phê trong trí óc để tưởng tượng đến một cánh đồng lúa xanh ngày thanh bình. Nhưng rồi hắn vứt bút, đứng dậy mặc bộ quần áo bảnh bao vào, nói với lũ bạn một câu không dính dáng gì đến thi ca cả:

– Thằng nào còn tiền dẫn đi ăn sáng mau, đói quá rồi mà cứ chậm chạp như rùa bò.

Có một người nào đó gật đầu, chỉ tay vào túi quần ra dấu là có tiền làm Xuân hài lòng, hắn cảm thấy vui vẻ hơn đôi chút, và những khi vui vẻ là hắn cố nặn óc để nghĩ ra một câu chuyện khôi hài gì đó. Xuân quan sát một thằng mập nhất trong bọn, thằng này có bộ mặt mà các bà thầy bói xem tướng rất khoái, nghĩa mặt no tròn, mắt to, mũi lớn, trong tương lai có vẻ rực rỡ lắm, nhưng chiều dài của thân hình hắn hơi ngắn. Xuân mở to mắt kinh ngạc kêu lên:

– Ê Thạch, sáng nay trên đầu mày có mọc những cái gì dính chùm với nhau kinh khủng vậy?

Ảnh hưởng của câu chuyện anh chàng Samba hóa thân thành con bọ hung làm Thạch nghĩ rằng mình dám bị cái điều bất hạnh đó lắm, hắn kinh hoảng chụp lấy chiếc gương soi mặt, lắp bắp kêu lên:

– Đâu? Có gì trên đầu tao đâu?

Xuân đáp bình thản:

– Có tóc chứ gì nữa. Mày không thấy sáng nay tóc mày tự dưng dính sát nhau sao.

Thạch định ném chiếc gương soi mặt vào bộ mặt khoái trá của Xuân nhưng hắn chợt dừng lại, kịp nghĩ là cả bọn chỉ còn một tấm gương soi này thôi, nếu làm vỡ là mỗi sáng phải soi gương chãi đầu bằng cách nhìn vào chiếc bật lửa Zippo nhỏ xíu, hay là phải tìm một đôi mắt nào mở to và trong sáng nhất để soi mặt mình trong đó, thông thường phải nhờ đến đôi mắt của cô em gái Sông Nhuệ, Thạch đành cười theo trong những tiếng cười của lũ bạn, hắn nói:

– Thằng Xuân mới mở mắt là đã biết làm hề rồi. Mẹ nó kể với tao nó mới lọt lòng mẹ đã biết thọt lét mấy cô y tá.

Thạch có vẻ tạm bằng lòng với lời nói của mình, hắn xếp những đống giấy tờ vào một chiếc cặp da đen, rồi hắn lấy sổ tay có ghi chi chít những số điện thoại và giờ hẹn gì đó với dáng nghiêm trọng. Hắn nói với lũ bạn là ăn điểm tâm xong hắn có rất nhiều công việc phải làm, nào là lên trường để bàn luận với bọn sinh viên về một vụ tranh cử gay go sắp đến, dự một cuộc hội thảo về thanh niên, tìm gặp và “nói chuyện” với mấy ông nào đó để vận động tổ-chức thành lập đoàn thể này nọ hay xuất bản một tờ báo gì đó. Thạch học cùng lớp với Xuân và hai chơi thân với nhau từ nhỏ nhưng tính tình Thạch trái ngược với Xuân, nghĩa là Thạch sống khá ngăn nắp, siêng năng, làm đủ mọi công chuyện, hăng hái hoạt động và bây giờ có chân ở trong hầu hết các hội đoàn sinh viên, thanh niên.

Thạch ôm chiếc cặp da trong tay, hắn hăng hái nói với lũ bạn:

– Năm nay tao nhất định đắc cử Chủ-tịch sinh viên ở trường, đã thảo một kế hoạch tranh cử vĩ đại và khoa học lắm. Rồi từ đó nhảy ra nắm ghế Chủ-tịch sinh viên toàn quốc luôn, lúc ấy tha hồ có phương tiện làm báo, in sách, tổ chức hội thảo, văn nghệ đủ thứ. Học xong ở Đại-học là mình trở thành quen thuộc với người và kinh nghiệm dồi dào rồi lần hồi có thể làm Dân-biểu, Bộ-trưởng và cuối cùng là làm Tổng-thống. Tụi mày thấy tao tính trước tương lai như thế được không ?

Một thằng nào đó trong bọn vừa ngáp vừa trả lời:

– Thạch à, mày là cái thằng chỉ trong năm phút đã nói hết những điều mà có khi mày phải bỏ hai ba cuộc đời của mày mới làm hết được. Như vậy không phải là chính trị nữa, mà là làm thơ, làm thơ là một việc đáng khuyến khích lắm. Nhưng mày lại đâu có muốn làm thi sĩ phải không?

Nhưng Thạch không nghe câu trả lời đó, hắn đang mải mê với những dự định, kế hoạch tốt đẹp trong đầu óc.

Khi Sông Nhuệ bước ra khỏi phòng, cả bọn khoảng năm sáu người lần lượt đi theo nàng. Họ đứng lại một lát trong khu vườn, nhìn cả một đám cỏ dại xanh ngắt bao kín quanh bàn chân của họ như một dòng suối chôn kín những viên sỏi trắng. Trong khu vườn đầy cỏ dại ấy, một quán cà phê lợp tôn và một dãy nhà thấp lụp xụp làm bằng những vật liệu thô sơ như gỗ rơm, cát-tông nằm gần bên nhau. Căn phòng mà bọn người vừa mới rời khỏi nằm trong dãy nhà đó.

Khu vườn là một mô đất cao, nên đứng ở đây họ có thể nhìn thấy hoàn toàn một đoạn đường phố trước mặt, những mái nhà, xe cộ, hình người có những màu đỏ, nâu, hay xám di động như một khúc phim quen thuộc. Cả bọn không ai bảo ai nhưng tất cả đều tự động bước đi hướng về một quán cà phê quen thuộc năm trên vĩa hè của một con đường ngắn thường thường có nhiều bụi xe, nhưng thỉnh thoảng, sớm mai và buổi trưa, yên tỉnh cho người ta nhìn thấy con đường hơi đổ dốc về phía trung tâm thành phố.

Khi ra ngoài đường, ngoại trừ Sông Nhuệ vì nàng là cô gái duy nhất trong bọn, còn tất cả mọi người đều đùa cợt hay ngắm nghía kỹ càng những người đàn bà xấu hay đẹp đi qua trước mặt họ.

***

Căn gác của Lệ-Mai thật nhỏ, vừa đủ để đặt chiếc giường ngủ, tủ gương và còn lại một khoảng trống, nên việc bếp núc phải làm ở nhà dưới. Khi nàng ôm tô canh bốc khói thật lớn và cẩn thận đi từng bước một trên bục thang gỗ, nàng suýt chút nữa đụng phải một thằng đang múa tay múa chân ở trên gác, cái thằng suýt chút nữa làm cho cả bọn hụt thưởng thức tô canh chua cá lóc ngon lành đó là Thạch, hắn đang biểu diễn cho bạn bè xem một kiểu đọc diễn văn theo điệu của Hitler. Lệ Mai ngồi gần nồi cơm, xới cơm cho từng người, trước mặt nàng là những món canh thật hấp dẫn đối với một lũ háu ăn ngồi chờ cơm nãy giờ: canh chua rau muống luộc, mắm cà, cá lóc nướng, bữa cơm thật dễ chịu, vì cả bọn không khách sáo gì cả, cười nói ồn ào và thi nhau ăn thả cửa. Mà muốn có những bữa ăn như thế này cũng không khó khăn gì, chỉ cần cử một thằng bạo miệng nhất thú thật: “Mai à, bọn này hết tiền ăn cơm rồi, trưa lên nhà Mai ăn cơm nghe”. Thế là xong, Lệ-Mai chỉ cần chịu khó nấu nướng thêm vài món và mời cả bọn đến, bà ngoại của nàng ở tầng dưới cũng không than phiền gì về những vụ họp mặt đông đảo ở tầng gác trên của nàng cả.

Xuân tự dưng đề nghị nàng hát một bài, hắn nói có đem đàn theo và sẽ đàn đệm cho nàng, nhưng Lệ-Mai lắc đầu cười:

– Thôi mấy bạn khôn vừa vừa thôi chứ. Định bắt tôi hát để làm rượu khai vị cho ngon miệng sao? Giờ này là giờ cơm, tôi cũng đói lắm rồi, để đến tối tụi mình còn cả đêm tha hồ hát.

Cái thằng chuyên môn phổ nhạc một cách bừa bải bây giờ mới lên tiếng, vì từ lúc đầu đến giờ hắn đang bận rộn với dĩa mắm cà, món ăn mà hắn khoái nhất. Đại khái hắn nói đồng ý với Lệ-Mai là bây giờ lo ăn cho no đi đã, cái gì cũng gác qua một bên, hắn lại còn nói dong dài thêm là hắn thích nhìn Lệ-Mai hát dưới ánh đèn sân khấu lắm. Nhưng thực tính hắn khoái nàng như bây giờ hơn, nghĩa là mặc một chiếc quần đen với chiếc áo bà ba vải thô màu trắng thật giản dị, trên má lấm tấm những giọt mồ hôi vì lửa bếp dễ thương như một người vợ hiền. Càng lúc càng hứng, hắn nói thêm rằng hắn rất khoái loại đàn bà tầm thường, suốt ngày đi chợ, nấu ăn và quanh quẩn hoài trong gia đình. Dĩ nhiên quan niệm của hắn thật cổ hủ ít ai đồng ý được, nhưng dầu cho có ai cãi lại hắn cũng không thèm nghe gì, nói xong là hắn quay trở lại nhanh chóng với bữa cơm. Hắn ăn cho mau xong để được hút ngon lành một điếu thuốc, vì hắn khoái hút một thứ thuốc lá hiệu Lạc-đà nên bạn bè đặt tên cho hắn là Lạc-đà, cái tên cũng không đến nỗi tệ lắm.

Sau bữa cơm, họ chia tay và hẹn đến tối sẽ gặp lại nhau như thường lệ tại quán cà-phê. Lệ-Mai dặn một người nào đó trong bọn nhớ đem xe đến chở nàng đi, vì có lẽ tối nay nàng không còn một đồng để đi xe tắc-xi, và nàng vẩy tay chào tất cả, thỉnh thoảng có một thằng sung sướng nào đó được nàng đưa bàn tay đùa nghịch xoa lên mái tóc. Bực thang gỗ rung rinh dưới những bước chân nặng trĩu của một bọn người mới no nê. Cuối cùng không còn ai đi trên bục thang nữa, chỉ một mình Lệ-Mai đứng trên cao, môi nàng cũng như môi bọn họ, có gắn một điếu thuốc lá. Một màn khói màu xanh che phủ khuôn mặt của nàng. Thằng Lạc-đà quay đầu trở lên với hy vọng bắt gặp một nụ cười của nàng, nhưng hắn không thấy gì cả.

***

Đối với bọn người sống trong khu vườn cỏ dại, đêm là thời khắc của một thứ hạnh phúc dễ chịu, đêm sống động và tràn đầy. Không một phút trống rỗng, không một phút thừa thải. Từ khi trời bắt đầu tối cho đến khoảng mười hai giờ khuya, đêm được nối tiếp với nhau bằng những tiếng người nồng nàn quen thuộc giọng nói và giọng cười ồn ào của bạn bè hay của chính mình. Những câu chuyện lý thú hay vô duyên nhất thi nhau phát ra không ngừng nghỉ như một đĩa hát khổng lồ. Thỉnh thoảng có vài tiếng đờn chậm rãi, tiếng hát khe khẽ, và đêm nào cũng thế, cứ đến khuya, khi những người khách lạ trong quán đã bỏ về, chỉ còn lại trong đêm tối và ánh sáng nhỏ của ngọn đèn mờ một ít người quen biết nhau thân thiết. Lệ-Mai sẽ hát cho họ nghe một vài bài hát.

Bây giờ trời chưa khuya, quán vẫn còn một ít khách, bàn ghế nhỏ đặt vương vãi trên mặt đất và đám cỏ dại. Trên đầu họ không có một vật gì ngăn cản đôi mắt nhìn, bầu trời đêm trọn vẹn trên cao trông thật xa vắng, có những điểm sáng từ những ngôi sao thắp mờ như ngọn đèn.

Sông Nhuệ đang ngồi ở quầy quán, hai tay nàng nhanh nhẹn bận rộn với những tờ giấy bạc từ tay khách hàng, nhưng nàng vẫn không quên cười thật tươi đối với tất cả mọi người, kể cả những anh chàng vô duyên nhất. Cho nên đêm nào cũng có vài anh tưởng mình đẹp trai hay duyên dáng lắm, đứng nói chuyện với nàng dai dẳng. Nhuệ quay sang một gã thanh niên đứng bên cạnh, gã đang bận rộn với một đống ly tách nghiêng ngả bừa bộn trong quầy.

– Giang pha cho mấy ông này ba ly ca phê đi, họ đứng đợi nãy giờ lâu lắm rồi đó.

Giọng càu nhàu làm điếu thuốc lá rơi khỏi miệng hắn.

– Ráng đợi thêm chút nữa. Từ chiều đến giờ làm luôn tay không thấy sao? Đi xách nước, pha chế đủ thứ, không kịp nghỉ vài phút để ăn tối, khuya lại còn phải rửa ly tách. Sao Nhuệ không kêu bọn thằng Thạch, thằng Tự vào giúp một tay? Tụi hắn đang ngồi nói dóc phè phỡn ngoài kia kìa.

– Đêm này là phiên của Giang mà, có phải phiên của mấy ông đó đâu?

Giang cau mày tỏ ra bực theo thói quen, rồi hắn cúi xuống tiếp tục pha ba ly cà phê. Giang là em ruột của Xuân nhưng người lạ ít ai biết được điều đó vì hắn và Xuân không có vẻ gì giống nhau cả. Giang tính tình xuề xòa, ăn to nói lớn, hắn có thân hình với những bắp thịt của một lực sĩ to gấp đôi ông anh, hắn chỉ giống Xuân ở chỗ thỉnh thoảng cũng biết đàn hát với cái giọng rất tốt của hắn. Ngoài những đặc tính đó ra, hắn còn có tài pha cà phê thật khéo nên được giữ chức đầu bếp cho quán.

Khi Giang vừa đưa những ly cà phê cho khách, lại thêm một thằng có cái tên kỳ cục là Lạc-đà chạy vào:

– Làm cho tao một tách cà phê đen. Tao uống chịu, mai sáng trả tiền liền.

Giang cương quyết lắc đầu:

– Có tiền cũng không bán, bây giờ tao mệt lắm rồi, đang sửa soạn thu dọn rồi đóng cửa quán đây.

– Vậy thôi. Nhưng Lệ-Mai ngoài kia nói với mày là cô nàng muốn uống một ly cà phê đá, mày có chịu pha cho cô ấy không ?

Giang tưởng Lạc-đà đánh lừa nhưng khi hắn liếc mắt nhìn ra ngoài sân, hắn bắt gặp khuôn mặt của Lệ-Mai quay vào nhìn hắn, nàng cười và đưa một ngón tay ra dấu. Dĩ nhiên Giang không từ chối với nàng được, cả bọn ở đây ai cũng mến nàng hết. Giang lại mò mẫm trong quầy để tìm một cái ly, hắn nói:

– Được rồi mày ra nói với Mai lát nữa tao sẽ mang ra cho.

Lạc-đà mỉm cười, chọc ghẹo Giang một câu gì đó làm hắn đỏ mặt. Lạc-đà chợt thấy Nhuệ đang nhìn mình, hắn móc túi lấy chiếc chìa khóa xe gắn máy cà tàng của hắn đưa cho Nhuệ, và nói:

– Bọn này tối nay chắc ở lại hết cả đây nhậu say tới sáng. Nhuệ nói thằng Lai lấy xe đưa về nhà trước đi, thằng đó chỉ chờ có thế.

***

Giang đưa ly cà phê cho Lệ-Mai rồi hắn cũng ngồi xuống cùng với lũ bạn đang ngồi sát cạnh nhau, hắn lấy ở bao thuốc lá của Lệ-Mai một điếu và châm lửa. Thứ thuốc nhẹ dành cho đàn bà tỏa ra một luồng khói thơm cay dìu dịu. Lệ-Mai nhấp một tí cà phê, nàng dụi mẫu tàn thuốc trên đám cỏ, lắc đầu cho mái tóc của nàng tung qua tung lại ngộ nghĩnh như cánh bướm, rồi mỉm cười:

– Anh Trịnh đàn cho em hát bài Hạ Trắng này đi, kẻo cái ông mặt mày nhăn nhó ngồi nì nài từ chiều đến giờ kìa. Em đã bảo là em không thuộc bài này.

Lạc-đà là người vừa bị gọi là có bộ mặt nhăn nhó, hắn vội vàng nhe răng cười để chứng tỏ là nếu muốn hắn cũng có bộ mặt tươi tỉnh như người khác được. Trịnh cầm lấy cây đàn Xuân vừa đưa, những ngón tay ốm dài của anh bấm nhịp nhàng vào những sợi dây đàn, anh có hai ngón tay đặc biệt màu vàng vì bám đầy khói thuốc lá, Lệ-Mai sắp sửa hát một bài của anh, bài này anh làm đã lâu, vào một tuổi hai mươi mơ mộng gì đó, và đến bây giờ đã gần mười năm rồi nên anh cũng không còn nhớ rõ lời.

Nếu có một cô con gái nào chăm chú nhìn Trịnh khi anh hát, cô nàng chỉ thấy lờ mờ trong đêm tối, cái trán cao và cặp kính trắng to tướng che kín hết khuôn mặt của anh, hàm râu lởm chởm ít khi cạo bao quanh trên mép và dưới cằm, đôi mắt nhắm nghiền, thân hình ốm trong chiếc áo rộng thùng thìng, trông Trịnh giống như một gã lãng tử người Mễ-Tây-Cơ. Mà anh có vẻ là một gã lãng tử thật sự, anh rời gia đình đi giang hồ gần mười năm rồi, đã gần mười năm toàn là những ngày rong chơi, những đêm một mình thức trắng để viết nhạc hay những đêm ồn ào như thế này, đông đảo một bọn người trẻ tuổi nghe anh hát, một đôi khi nghe Lệ-Mai nàng bây giờ là người đàn bà hát những ca khúc của mình nhiều nhất.

Khi tất cả đều im lặng. Chỉ còn hơi thở của người, hơi khói thuốc lá và hình như có một chút hơi lạnh của sương đêm, tiếng nhạc nổ bùng từ những ngón tay bấu víu vào cây đàn, âm thanh hoang đường lạ lùng cũng vừa bật ra từ một đôi môi đàn bà. Những đoạn cất lên cao, Lệ-Mai đứng dậy, gói chân trần trụi thoát ra khỏi đôi giày chật, tay vịn vào vai của một người bên cạnh, tiếng hát cất vút cao nhưng vẫn nghèn ngẹn một giọng trầm buồn bã. Người ta không thể vừa nhậu nhẹt vừa nghe nàng hát. Đó là một tiếng hát làm thân thể sựng bất động, và tâm hồn mở ra mọi cánh cửa khép kín nhất để ôm ấp những lời hát như ôm ấp tình nhân. Khi những lời đó kêu gọi điều gì, một giọt nước tưởng chừng an phận trong đời sông hồ bỗng nhiên ao ước bay về trời lắm mây trở lại.

Đêm đã khuya, tất cả vào trong căn phòng quen thuộc tối tăm vì không có điện, khi ngọn lửa từ cây nến thắp bùng lên, ai cũng có thể nhìn thấy trên nền nhà chiếu mền vứt lăn lóc, một chiếc bàn đặt bề bộn mọi thứ ở trên, khắp căn phòng đầy dẫy sách báo và tàn thuốc lá. Nếu có thêm một chút ánh sáng, mọi người có thể nhìn thấy vách tường dơ bẩn đầy ắp những chữ viết nguệch ngoạc, những lời nhắn tin hằng ngày xen lẫn với những câu danh ngôn của các nhà tư tưởng: Cô đơn tuyệt đối ta sẽ nắm được chân-lý ở đời: Simone Weil. Yêu cầu các bạn đừng mượn bất cứ cuốn sách nào của tôi, bạn nào muốn đọc sách xin chịu khó ra tiệm mà mua: Lạc đà. Hãy là ông thầy vì thầy là nhà điêu khắc của chính mình… Bổn phận của con người là trở nên chính mình: Nietzche. Xin bạn nào mượn đôi tất màu rượu chát của tôi làm ơn trả lại cho tôi gấp, cám ơn nhiều: Xuân. Khi tôi nói rằng tôi yêu em, có nghĩa là em bất tử: G. Marcel ..v..v…

Bọn con trai nằm ngủ trên chiếu, chiếc ghế bố duy nhất trong căn phòng được dành cho Lệ-Mai, nàng mặc một bộ áo pyjama đàn ông rộng thùng thình. Và khi cái gáy của nàng đã đặt trên gối, mái tóc xổ tung, khuôn mặt không son phấn, đôi môi và đôi mắt bình yên khép lại. Nàng nằm đó, nhỏ nhoi và bình thường như một thiếu nữ còn êm ấm với mẹ cha trong gia đình, nhưng trên vầng trán của nàng đã hằn rõ một vài nếp nhăn phiền muộn, dấu hiệu của những người cô độc bước vào cuộc đời. Khi giấc ngủ đối với nàng, con người đã nhìn thấy tiếng cười thơ dại và những nếp nhăn trên vầng trán của nàng cùng một lúc chan hòa với nhau thành một hình ảnh đẹp. Có người đã nghĩ rằng nàng như một nữ thánh.

Ban ngày Lệ-Mai nghịch ngợm như một con chim rừng xanh, nhưng đêm, đôi khi nàng có những giọt lệ âm thầm.

***

Trong khu vườn cỏ hoang ấy, bọn người họ đã sống với nhau trong một khoảng thời gian dài, suốt trong biết bao mùa mưa và mùa nắng hạ. Họ còn trẻ, mỗi người có một quá khứ ngắn ngủi riêng và đã quen mau đi rồi. Họ đến đây từ những thành phố xa xôi khác nhau, từ những mái nhà tiện nghi ấm cúng của tuổi thơ mà bây giờ thỉnh thoảng họ về một lần, rồi thế nào cũng quay trở lại khu vườn cỏ. Bởi vì ở đây đời sống là âm nhạc, tiếng cười, vui chơi, tình cảm thân mật của bạn bè, tình thương không tên gọi đối với một vài cô em nhỏ. Tất cả dần dần thấm vào mạch máu bọn ngườì trẻ tuổi này như một một liều nha phiến quyến rũ. Khu vườn ở ngay trong thành phố nhưng quay mặt với thành phố, bọn người hầu như hoàn toàn xa lạ với cái thành phố quay cuồng của công việc, bận rộn, tiền bạc, áp phe và không khí sôi nóng của tình hình chính trị. Học muốn suốt ngày được thắp những hơi thuốc ngon, được chuyện trò như pháo nổ, được cười đùa sặc sụa như trẻ thơ, được tiêu pha vui chơi tơi bời và thỉnh thoảng được đói để thèm thuồng những bữa cơm tầm thường nhất. Họ muốn thời cuộc như một giấc mơ xấu không thực, chỉ có trên những trang nhật báo như một loại tiểu thuyết dài đăng từng kỳ, xem xong rồi vứt bỏ không chút bận. Nhưng thời cuộc dần dần xòe những móng tay dài quái ác chụp bắt những người từ chối nó. Đời sống không làm ai toại nguyện cả, đời sống dầu đã tống cổ mỗi người ra khỏi chiếc vỏ hồn nhiên đẹp đẽ của mình. Đời sống xô đẩy họ vào những con đường mà trước đây họ không bao giờ mơ mộng đến.

Những Xuân, Thạch, Giang, Nhuệ, Trịnh, Mai và biết bao người nữa sẽ không thoát khỏi bàn tay xô đẩy tàn bạo ấy .

***

Nhưng có một người, bây giờ sống chán kinh khủng nên thường hay nhớ tên quãng đời ngắn và đẹp trong khu vườn cỏ. Có một người, trong những khi thoát ra khỏi sự ào ạt của cuộc sống, muốn chụp lại nguyên vẹn hay một phần nào quá khứ của hắn, những kỷ niệm tươi đẹp hay buồn bã. Một người mà trí nhớ khốn khổ của hắn rất lờ mờ đến nỗi mỗi khi muốn nhớ lại điều gì, hắn chỉ nhớ được những chi tiết vô vị nhất, còn bao nhiêu chuyện quan trọng hắn điều quên hết cả. Thế mà lúc nào hắn cũng ao ước được tìm lại hình ảnh của bọn người thân thiết với hắn, của chính hắn trong những ngày ở khu vườn cỏ dại. Người ấy là tôi .

Tôi là một người mà hồi đó nếu có ai muốn tìm gặp, xin cứ đi vào khu vườn cỏ, đến quán cà phê vào lúc ban đêm và hỏi bất cứ một người nào ở đó:

– Anh có thấy một thằng người Huế, hơi gầy, tóc dài không chải, áo quần bê bối, miệng hay hát những câu kỳ cục, thường hút một thứ thuốc lá hiệu Lạc đà, hay bó gối ngồi một mình với dáng cô độc buồn bã. Nhưng thật ra hắn không có gì buồn bã đâu, đôi khi hắn sung sướng kinh khủng mà vẫn cứ mang bộ mặt thảm hại ấy như thường. Anh có biết thằng đó không? chắc chắn là người nào cũng sẽ trả lời bằng một cái gật đầu, vì họ đều quen biết hắn, cũng như ở đây mọi người đều quen biết nhau .

Hoàng Ngọc Tuấn

Nguồn