Nhị Hùm

Đĩa vẽ nhị hùm có niên đại thế kỉ 17, đường kính 28cm, vẽ đôi hùm với nét vẽ “lệt bệt”, mảng miếng, với sắc chàm tái đặc trưng trên đồ sứ xanh trắng thế kỉ 15 – 17.

Theo truyền thống, hùm là chúa sơn lâm, biểu trưng cho vua, cho giai cấp thống trị thời đó. Đây là đĩa dùng để đựng mâm ngũ quả trong các gia đình tầng lớp quý tộc phong kiến trước kia.

Hiện vật có màu xanh trắng, nước men bóng khỏe, nét chàm tái, có trôn mộc trơ cốt gốm, không được phủ men. Cốt sứ được làm từ đất cao lanh, nung ở nhiệt độ 1300oC cho cốt gốm mỏng mà cứng chắc.

Điểm đặc biệt của cổ vật là sắc “chàm tái” còn gọi là chàm xanh đen đặc trưng của đồ sứ TK 15–17. Cuối nhà Minh đầu nhà Thanh, người Trung Hoa bắt đầu nhập nguyên liệu Chàm từ các nước đạo Hồi về dùng để vẽ trên đố sứ.

Trong thời kì đầu, kỹ thuật pha chế màu còn thô sơ, chưa tốt nên có màu chàm đen hay chàm tái, từ mà giới cổ vật thường dùng. Phải từ thế kỉ 18 trở đi, kỹ thuật pha chế chàm tốt hơn nên màu chàm có sắc xanh tươi hơn.

Đồ sứ thế kỉ 17 có 2 trường phái vẽ: Một là lối vẽ mãnh mẽ, đầy phóng khoáng hay còn gọi là lối vẽ mảng miếng với nét vẽ “lệt bệt”. Hai là lối vẽ nhẹ nhàng, lả lơi, tơ tóc đến từng chi tiết. Nhìn vào bức họa trên đĩa, bạn sẽ thấy nhiều nét vẽ lệt bệt, nhiều mảng miếng ở phần đầu, ở đuôi và các tán cây rất rõ nét.

Bức tranh nhị hùm rất sống động, một đực một cái đang vờn nhau dưới bóng cây tùng mang đậm văn hóa Trung Hoa. Tùng biểu thị cho sự bền lâu và trường tồn. Hùm biểu thị cho vua chúa. Do đó, ý nghĩa biểu trưng ở đây cầu mong sự trường tồn của một chế độ, cầu mong sự vững chắc và hùng mạnh.

Vành ngoài đĩa được bọc bạc trắng kín mép. Nhà sưu tầm này chia sẻ, ban đầu đĩa không được bọc nhưng do người sau muốn bảo vệ, tránh va đập trong quá trình sử dụng nên bọc kim loại bên ngoài như vậy.

Ôi! Thú chơi cổ vật có từ nghìn năm trước đây, được coi là thú chơi đặc thù của tầng lớp quý tộc, tầng lớp trên trong xã hội phong kiến xưa cho đến tận ngày nay. Ngoài yếu tố tiền bạc, người chơi và sưu tầm cổ vật còn cần phải có kiến thức và thời gian trải nghiệm, tìm hiểu nữa.