KIM LĂNG THẬP NHỊ THOA PHÓ SÁCH

 

Hạ Kim Quế hành hạ Hương Lăng

“KIM LĂNG THẬP NHỊ THOA PHÓ SÁCH” GỒM NHỮNG AI?

Ở hồi thứ năm Hồng Lâu Mộng, Tào Công thông qua giấc mộng của Giả Bảo Ngọc du ngoạn đến "Thái Hư Ảo Cảnh", đã miêu tả số phận các cô gái xinh đẹp trong truyện. Những nhân vật này được chia thành “Kim lăng thập nhị thoa chính sách”, “Kim lăng thập nhi thoa phó sách” và “Kim lăng thập nhị thoa phó hựu sách”, đồng thời mức độ chi tiết được ghi chép cũng khác nhau.

Chúng ta đều biết rõ các nhân vật trong “Kim Lăng Thập Nhị Thoa Chính Sách”, với tên nhân vật, bài thơ và khúc hát được viết khá rõ ràng. Nhưng đến phần “phó sách” và “hựu phó sách”, Tào Công không liệt kê từng nhân vật cụ thể mà chỉ dùng một hoặc hai nhân vật làm đại diện để giải thích.

Điều này đã dẫn đến nhiều tranh luận và suy đoán trong giới nghiên cứu và độc giả hậu thế. Những nhân vật mà Tào Công không viết rõ ràng là ai? Mỗi người đưa ra ý kiến khác nhau. Dựa vào những gợi ý trong nguyên tác, chúng ta có thể đưa ra một số phỏng đoán hợp lý.

Kim Lăng Thập Nhị Thoa Chính Sách

Những nhân vật như Tiết Bảo Thoa, Lâm Đại Ngọc, Diệu Ngọc, hay chị em Nguyên Xuân, Nghênh Xuân, Thám Xuân, Tích Xuân, v.v., đều là tiểu thư xuất thân cao quý, thuộc tầng lớp danh môn khuê tú. Như tiên cô từng nói, các nhân vật trong “chính sách” là những người được chọn lọc kỹ lưỡng, còn những nhân vật “tầm thường” thì không được ghi vào đây.

Kim Lăng Thập Nhị Thoa Phó Sách

Dựa trên hai tiêu chí trên, chúng ta xem xét những nhân vật thuộc phó sách. Đứng đầu danh sách này là Hương Lăng.

Hương Lăng tuy sau này trở thành nàng hầu của Tiết Bàn, không thuộc tầng lớp cao quý, nhưng xuất thân của cô không hề thấp kém. Cô là viên ngọc quý của nhà họ Chân, con gái Chân Sĩ Ẩn. Dù không phải tiểu thư danh gia vọng tộc, cô vẫn được coi là "tiểu gia bích ngọc" (thành ngữ Trung Quốc, chỉ một cô gái có xuất thân từ gia đình bình thường nhưng lại xinh đẹp, duyên dáng và thanh nhã, giống như viên ngọc bích nhỏ)

Những tiêu chuẩn để được ghi danh trong “Kim Lăng Thập Nhị Thoa Phó Sách “

Để được chọn vào “phó sách”, nhân vật trước hết phải là tiểu thư xuất thân từ gia đình gia giáo và có nền tảng tốt, dù gia cảnh có nghèo khó hay số phận gặp nhiều trắc trở. Những nhân vật như Bình Nhi, dù có tiếng tăm, nhưng xuất thân chỉ là a hoàn, trong xã hội phân biệt đẳng cấp khắt khe như thời của Hồng Lâu Mộng, rõ ràng không đủ tiêu chuẩn để ghi tên vào “phó sách”.

Bốn tiêu chuẩn để vào “phó sách”:

Là nhân vật "quan trọng" dưới bút pháp của Tào Tuyết Cần.

Không phải là "hạng người tầm thường".

Là tiểu thư có xuất thân tốt.

Là người có số phận bất hạnh.

 

Các nhân vật trong phó sách:

Ngoài Hương Lăng, còn 11 người khác có thể được xếp vào danh sách này. Trước hết, có thể khẳng định bốn nhân vật sau:

Tiết Bảo Cầm

Là em họ của Tiết Bảo Thoa, thuộc Tiết gia trong “Kim Lăng Tứ Đại Gia Tộc”. Ngay từ khi xuất hiện, Bảo Cầm đã thu hút sự chú ý của mọi người. Về cả xuất thân lẫn tài sắc, cô đều xứng đáng nằm trong danh sách.

Một số ý kiến cho rằng Bảo Cầm không phải là người bất hạnh, vì cô được hứa gả cho con trai quan Hàn Lâm họ Mai. Nhưng Hồng Lâu Mộng chưa hoàn thành, chúng ta không thể chắc chắn rằng cô sẽ có một cái kết hạnh phúc.

Hình Tụ Yên

Là cháu gái Hình phu nhân, từ nhỏ đã theo học với Diệu Ngọc - một nhân vật trong “chính sách”. Tụ Yên sống như mây gió nhàn nhã, thoát tục. Xuất thân của cô cũng hoàn toàn phù hợp để được chọn vào “phó sách”.

Mặc dù cô đã được hứa gả cho Tiết Khoa, nhìn bề ngoài có vẻ hạnh phúc, nhưng với bi kịch chung của Hồng Lâu Mộng, số phận cô cũng khó thoát khỏi đau thương.

Lý Văn và Lý Ỷ

Là em họ bên nhà mẹ của Lý Hoàn, người đã được ghi tên trong “chính sách”. Họ không chỉ là những người tài sắc, mà xuất thân cũng thuộc tầng lớp "tiểu gia bích ngọc". Do đó, hai cô gái này hoàn toàn đủ tư cách để vào “phó sách”. Về phần nhận xét của Chí Nghiễn Trai (脂砚斋), ông đã viết rằng: "Bảo Cầm, Tụ Yên, Lý Văn, Lý Ỷ đều là những khách đến sau", và những nhân vật này chính là “Kim Lăng Thập Nhị Thoa Phó Sách”.

Bảy nhân vật còn lại trong phó sách

Hỉ Loan

Cô Tư

Trương Kim Kha

Phó Thu Phương

Vưu Nhị Thư

Vưu Tam Thư

Hạ Kim Quế

Lý do tại sao lại là bảy người này:

Hỷ Loan và cô Tư

Hỷ Loan và cô Tư xuất hiện khá muộn, trong sinh nhật của Giả Mẫu. Tuy nhiên, cả hai đều là họ hàng xa của Giả phủ, xuất thân của họ không có gì phải bàn cãi. Hơn nữa, trong nguyên văn có ghi rằng, Giả Mẫu rất yêu thích Hỷ Loan và cô Tư vì vẻ đẹp và cách nói chuyện, hành xử khác biệt của họ. Do đó, họ chắc chắn không phải là những người tầm thường.

Trương Kim Kha

Trương Kim Kha là con gái nhà họ Trương giàu có, nhưng không có cơ hội xuất hiện trong truyện. Cô bị cha mình hủy hôn và sau đó uất ức thắt cổ tự tử. Dù sự xuất hiện của cô không rõ ràng, xuất thân của cô cùng với câu chuyện bi thương đều đủ điều kiện để vào “phó sách”. Và trong phần chú thích của Chí Nghiễn Trai có nói rõ: "Cô gái này nằm ngoài thập nhị thoa, là một trong những người thuộc phó sách."

Phó Thu Phương

Phó Thu Phương là em gái của Phó Thí, học trò của Giả Chính. Xuất thân của cô không có gì bàn cãi. Thêm vào đó, Thu Phương là một cô gái tài sắc vẹn toàn, được ca ngợi vì vẻ đẹp và trí tuệ. Mặc dù Bảo Ngọc chưa gặp cô, nhưng trong lòng vẫn có sự ái mộ. Do đó, Thu Phương rất có khả năng nằm trong của “phó sách”.

Hạ Kim Quế

Hạ Kim Quế mặc dù là một người tính tình nóng nảy, nhưng có xuất thân không tồi, “nhà này đã quen biết từ lâu, cùng nhà chúng tôi đều ghi tên mua hàng cho nhà vua ở bộ hộ, cũng là một nhà đại gia hạng nhất, hạng nhì. Nói về lai lịch thì hai phủ ta đều biết tiếng nhà ấy. Khắp trong kinh thành này, trên từ vương hầu, dưới đến người buôn bán, đều gọi nhà ấy là “nhà hoa quế họ Hạ”.. Cô kết hôn với Tiết Bàn, công tử trong "Tứ Đại Gia Tộc" nổi tiếng, và vì vậy hoàn toàn đủ điều kiện để được chọn vào “phó sách”.

Hạ Kim Quế không phải là một nhân vật tầm thường. Cô độc ác không thua kém gì Vương Hy Phượng, một nhân vật nổi bật trong “chính sách”. Dù xuất thân cao quý, cô lại thiếu giáo dưỡng và sẵn sàng sử dụng mọi thủ đoạn để đạt được mục đích

Vưu Nhị Thư và Vưu Tam Thư

Cả hai đều là con gái của bà già họ Vưu và người chồng trước, không phải xuất thân cao quý, nhưng Vưu Nhị Thư đã được hứa gả cho gia đình họ Trương. Mặc dù không phải là tiểu thư danh giá, họ vẫn có đủ điều kiện để nằm trong “phó sách”. Vưu Nhị Thư kết hôn với Giả Liễn, Vưu Tam Thư hứa hôn với Liễu Tương Liên, nhưng họ đều chết thảm vì tình

Tóm lại, danh sách những cô gái thuộc Kim Lăng Thập Nhị Thoa Phó Sách bao gồm

Hương Lăng

Tiết Bảo Cầm

Hình Tụ Yên

Lý Văn

Lý Ỷ

Hỷ Loan

Tứ Tiểu Thư (Cô Tư)

Trương Kim Ca

Phó Thu Phương

Hạ Kim Quế

Vưu Nhị Thư

Vưu Tam Thư

Lược dịch từ: https://www.sohu.com/a/531556390_423446

 

BONSOIR MONSIEUR CHU

 

BONSOIR MONSIEUR CHU

Tóm tắt

Hải, một cậu bé sống với mẹ và ông bà, bắt được một con chim. Dương Lê, một tài xế xe ba bánh và là bạn của gia đình, được ông Chu bí ẩn trả tiền để dắt một con cá chép đi dạo qua các con phố ở Sài Gòn và những cánh đồng lúa Cửu Long. Trên khắp đất nước, mọi người đang chuẩn bị để ăn mừng Trung Nguyên, Lễ cầu hồn. Để tôn vinh linh hồn của những người đã khuất bị lãng quên, một số người sẽ dâng hoa, hoặc gạo, hoặc sẽ đốt hương, trong khi những người khác sẽ thả động vật. Vào đêm lễ hội, dưới ánh sáng từ những chiếc đèn lồng giấy, Hải và Dương sẽ dắt cá chép và chim đi dạo lần cuối.

xã hội Việt Nam lên màn ảnh

 Hành trình đưa xã hội Việt Nam bước lên màn ảnh

VOV.VN - Cuốn hút bởi một Việt Nam “đầy màu sắc”, hai nhà làm phim người Pháp đã quyết định lựa chọn đây sẽ là nguồn cảm hứng cho con đường làm phim sau này.

François Leroy và Stéphanie Lansaque là hai nhà làm phim người Pháp, tác giả của loạt 4 phim hoạt hình ngắn về Việt Nam. Đó là Bonsoir monsieur Chu (Xin chào ông chủ), Red River (Sông Hồng), Cold Cafe (Cà phê lạnh) và Exquisite Corpse (Xác chết xinh đẹp).

Tình yêu đến từ cái nhìn đầu tiên

Lần đầu tiên đến tới Việt Nam vào năm 2002, hai con người trẻ khi đó đã ngay lập tức tìm thấy nguồn cảm hứng bất tận từ vẻ duyên dáng của con người và xã hội nơi đây.

Stéphanie kể lại: “Ngay lập tức chúng tôi đã cảm thấy Việt Nam thật thân quen, có cái gì đó rất thân thương và gần gũi trong cuộc sống ở đây… Một sức sống năng động và những người dân thật tình cảm”.

Hai nghệ sĩ đến những quá cà phê, trò chuyện với dân bản địa để tìm kiếm chất liệu cho những bộ phim.

François khi đó vẫn là sinh viên của trường đại học Gobelins danh tiếng Paris, còn Stéphanie là nghệ sĩ đồ hoạ, tốt nghiệp khoa Thiết kế và Dệt may của trường đại học Olivier de Serries. Việt Nam có thể coi là một trong những nguồn cảm hứng đầu tiên trong sự nghiệp làm điện ảnh của hai nghệ sĩ trẻ.

Có lẽ ngay chính bản thân họ cũng chẳng thế lý giải sức hút lạ kì của Việt Nam. Stéphanie nói: “Có một thứ cảm xúc không biết phải giải thích thế nào. Tôi chỉ thấy nơi này giống ngôi nhà của mình, ở xa ngôi nhà ở Pháp. Chúng tôi muốn diễn tả cảm xúc đó trong phim”.

Và từ đó, họ đến thăm Việt Nam nhiều hơn, thường xuyên qua lại hai thành phố là Hà Nội và Hồ Chí Minh. Hai nghệ sĩ chia sẻ: “Để có thể thực sự mang đến một Việt Nam chân thật lên màn ảnh, mỗi năm trong suốt thời gian từ 2005-2015, chúng tôi dành từ 4 đến 6 tháng để ghé thăm nơi này”.

Họ trò chuyện cùng những người dân bản địa, nhâm nhi những ly cà phê đá ở các góc phố, góp nhặt từng mảnh ghép nhỏ trong đời sống hằng ngày, trong chất liệu của văn hoá Việt. Họ nói tiếng Việt Nam và dễ dàng hoà nhập cùng con người nơi đây. Người ta dần quen với hình ảnh hai “ông bà Tây” ngày ngày cầm theo chiếc máy quay nhỏ và chiếc micro để ghi lại âm thanh đa dạng của cuộc sống.

Họ chia sẻ: “Cảm hứng đến một cách dồn dập từ mọi nơi, trong cuộc sống hằng ngày. Nó thôi thúc chúng tôi phải làm phim thôi. Cảm xúc từ những quán cà phê, những buổi vi vu trên xe máy đường phố Hà Nội, từ những bài hát của các nghệ sĩ hát rong đường phố. Việt Nam trong ấn tượng ban đầu thật đầy màu sắc”.

Một cảnh trong bộ phim "Cà phê lạnh".

Quan sát Việt Nam như một người trong cuộc

Mới đầu, do chưa hiểu rõ về xã hội Việt Nam, tác phẩm đầu tay của hai nghệ sĩ trẻ lấy cảm hứng từ những câu chuyện ngụ ngôn dân gian. Bộ phim đầu tay dài chưa đầy 14 phút mang tựa đề “Bonsoir monsieur Chu (Xin chào ông chủ)” xoay quanh tục phóng sinh dịp rằm tháng Bảy ở Chợ Lớn, Sài Gòn. Phim kể về cậu bé tên Hải lần đầu nhặt được một chú chim và lưỡng lự khi mọi người khuyên thả đi cho đúng tinh thần xá tội vong nhân.

“Khi đó chúng tôi chưa có sự trải nhiệm nhiều về xã hội Việt Nam. Nên chưa thể làm một tác phẩm hoàn chỉnh phản ánh xã hội. Vì thế chúng tôi viết kịch bản trong ánh mắt của một đứa trẻ. Khi đó chúng tôi cũng chỉ như một đứa trẻ ở nơi đây” – hai nghệ sĩ nhớ lại những ngày tháng đầu tiên đến Việt Nam và làm bộ phim đầu tay.

Nhiều người sau khi xem xong bộ phim “Xin chào ông chủ” đã phải thốt lên: “Sài Gòn quá!”. Một Sài Gòn lung linh và ngập tràn ánh sáng lần đầu tiên bước vào tác phẩm. Giữa đèn đường sáng óng ánh như kính vạn hoa, Sài Gòn có xe máy, có góc phố, hèm nhỏ, có những câu ca quan họ bay vút vào không trung. Âm thanh của bài ca “Người ơi người ở đừng về” phảng phất. Rồi cả màu sắc đậm đà văn hoá của tục Cúng Rằm tháng Bảy, khi người ta đốt vàng mã ngoài đường, cúng đồ ăn trên mâm, hay chơi múa lân ở nhiều nơi… François chia sẻ: “Ngay cả khi chỉ là người ngoài, bạn cũng có thể thấy tôn giáo đang sống ở nơi đây”.

Khi được hỏi về khó khăn lớn nhất trong quá trình làm phim, hai nghệ sĩ chia sẻ: “Đó là về mặt hình ảnh”. Để có thể tạo nên một “Sông Hồng” với bối cảnh cầu Long Biên chân thật nhất, họ đã phải thu lại 1000 bức ảnh cùng như nhiều đoạn video khác nhau. “Phải mất đến một năm rưỡi mới hoàn thành “Sông Hồng” dài chưa đầy 15 phút” – Cặp đôi nói – “Việt Nam chuyển mình nhanh chóng quá. Nhiều thứ chúng tôi dự định đưa vào phim, đến khi chuẩn bị hoàn tất thì đã khác lắm rồi. Chỉ trong khoảng 1 năm, những nghệ sĩ đường phố ở Hà Nội đã hoàn toàn vắng bóng, thay vào đó là những ca sĩ hát có nhạc nền với những bộ loa khủng”.

Bên cạnh đó, nhiều khán giả chia sẻ, họ cảm thấy ngạc nhiên khi nghe được những âm thanh rất “Việt” trong những bộ phim của 2 nhà làm phim Pháp. Và quả thật, để xây dựng được bộ âm thanh cho từng bộ phim không hề dễ dàng. Trong một lần quay lại Việt Nam, François mang theo một chiếc radio và thu lại những bài hát từ mấy đài phát thanh mà anh nghe được. Anh mất rất nhiều thời gian để chọn một đoạn chầu văn và một đoạn...nhạc chế cho có mùi “đường phố” của Sài Gòn. Họ dành nhiều thời gian để nghe đi nghe lại hàng trăm bản nhạc Việt, sau đó gửi sang cho một nhạc sĩ bên Pháp để nhờ anh ta giúp đỡ về mặt âm thanh.

Những tác phẩm của hai nhà làm phim có sự đan xen giữa ảnh thật và nghệ thuật hoạt hình 2D.

Xuyên suốt trong các tác phẩm của họ là sự đan xen, lồng ghép giữa nghệ thuật ảnh ảo 2D và ảnh thật. Hình ảnh cầu Long Biên, sông Hồng, nhà ga là ảnh thật, tờ tiền là hình ảnh thật, song các nhân vật trong phim như cậu bé trong “Sông Hồng”, cô bé trong “Cà phê lạnh” là hình ảnh ảo. Hai nghệ sĩ cho biết thêm: “Việc lồng ghép cả hình ảnh thật và ảo muốn ám chỉ những câu chuyện ở đây vừa là những câu chuyện đặc trưng hằng ngày lại vừa là sản phẩm của mà chúng tôi tưởng tượng ra. Nó quen thuộc song không phải câu chuyện thật. Những câu chuyện chỉ đại diện cho xã hội và cuộc sống người Việt Nam”. Không chỉ vậy, theo hai nghệ sĩ, việc phối hợp giữa ảnh ảo và ảnh thật còn tạo ra cho những tác phẩm một lăng kính nhiều màu. “Chúng tôi muốn người xem nhìn thấy Việt Nam qua nhiều lăng kính. Thật như phim quay, màu sắc như hoạt hình”.

Có một điểm đặc biệt trong những bộ phim của hai nghệ sĩ đó là hình ảnh cái chết luôn được nhắc đến và trở thành trung tâm xuyên suốt. Dù không hề muốn khoét sâu vào nỗi buồn và những chủ đề nghiêm trọng, song hai người họ cũng chia sẻ: “Chúng tôi đã sống ở Việt Nam đủ lâu để hiểu về những áp lực và vất vả của con người nơi đây. Trong bộ phim “Cà phê lạnh”, cuộc sống khắc nghiệt, bởi vì nó khắc nghiệt với hàng triệu người Việt Nam. Đặc biệt với những hộ có mô hình kinh doanh nhỏ. Bạo lực tâm lý, điều kiện sống khó khăn, làm việc suốt ngày và liên tục, cả ngày cả đêm. Đó là hiện thực”.

Qua lăng kính của chính những “người ngoài cuộc”, có một Việt Nam trần trụi và chân thật đến từng chi tiết hiện ra. Từ cách mọi người đi chợ trả giá, thói quen uống cà phê sáng của người Việt, tiếng chèo kéo khách hàng trên tàu xe. Và hơn hết, bằng tình yêu và sự đồng cảm lạ kỳ của hai người ngoại quốc, những góc khuất và mặt trái trong xã hội Việt Nam bước lên màn ảnh./.

Nguồn

Xem phim. Sông Hồng.

https://bobine-b.com/portfolio/fleuve-rouge-song-hong-red-river-song-hong/

RED RIVER, SÔNG HỒNG // Phim hoạt hình ngắn // Ngày phát hành: tháng 5 năm 2012 // Thời lượng: 14'52 // Ngôn ngữ: Tiếng Việt có phụ đề tiếng Pháp hoặc tiếng Anh  // 

ĐỂ XEM PHIM CÓ PHỤ ĐỀ PHÁP, BẤM VÀO ĐÂY .

Tóm tắt

Việt Nam. Những giờ đầu tiên ở Hà Nội của ba anh em mới từ quê về. Xung quanh cầu Long Biên, cầu nối giữa thành phố và nông thôn, họ gặp một cảnh sát trẻ và một người bán hàng rong.

Lễ hội

87 LỰA CHỌN (Tuần phê bình, Clermont-Ferrand, Palm Springs, Leeds, Rhode Island, Namur, Tampere, Go Shorts, Anima Brussels…).

4 GIẢI (Phim hoạt hình hay nhất tại Golden Kuker, Giải khán giả bình chọn tại liên hoan phim ngắn Naoussa và Isle-Adam, v.v.).

LỰA CHỌN CHÍNH THỨC CESAR 2013.

ĐỀ CỬ LUTINS PHIM NGẮN 2013.

Phát tin

Arte (Pháp, Đức).

Chung

Kịch bản, thiết kế, chỉ đạo, hoạt hình, biên tập: Stephanie Lansaque & Francois Leroy

Nhạc và âm thanh: Denis Vautrin – Vocals: Nguyễn Thanh Tung

Sản xuất: Je suis bien content & Arte France

Với sự hỗ trợ của CNC (hỗ trợ chương trình, hỗ trợ công nghệ mới ), Procirep và Angoa.

Phân phối (bán hàng và lễ hội): Stéphanie Lansaque – slansaque(@)yahoo.fr

Phim Cadavre Exquis (2018)

 Cadavre Exquis (2018) - Cái chết xinh đẹp

"Cái chết xinh đẹp" là một phim hoạt hình ngắn năm 2018 do cặp đôi làm phim người Pháp - Stephanie Lansaque & Francois Leroy thực hiện. Vào đầu năm 2000, họ đã du lịch vòng quanh Châu Á và lấy cảm hứng ở những nơi đây, bộ phim đầu tiên lấy bối cảnh ở Việt Nam là "Goodbye Miss Chu" (2006) và "Cái chết xinh đẹp" là tác phẩm thứ hai. Hiện tại cặp đôi đang sinh sống và làm việc ở Pháp, Hà Nội và Sài Gòn.

Bộ phim kể theo góc nhìn của một chú chó cỏ bị chột mắt, lang thang giữa khu phố cổ của Hà Nội để kiếm ăn. Trong một lần, chú chó kiếm được một miếng thịt được bọc trong giấy báo và tha về hang ổ của mình...

Vì nội dung mang nhiều tính "vi phạm thuần phong mỹ tục", nên tác phẩm này ít được trình chiếu chính thức ở Việt Nam, nhưng nó đã giành được nhiều giải thưởng quốc tế lớn nhỏ từ năm 2018-2020. Là một phim mang tính miêu tả vẻ đẹp của cái chết (momento mori), nó mô tả một cách nhẹ nhàng, nhưng mình biết chắc chắn sẽ có người cảm thấy khó chịu khi xem một vài cảnh, nên các bạn hãy cân nhắc.

Cặp đôi làm phim đã sống ở Việt Nam đủ lâu để đem đến những góc nhìn Hà Nội nhất, từ những viên gạch, tranh đông hồ và cả những giai điệu của Đông kinh cổ nhạc xuyên suốt. Cách kể chuyện cũng rất hay khi họ sử dụng những hình ảnh biểu tượng cho suy nghĩ hình họa của chú chó thay cho một bên mắt bị chột. Cảnh cuối phim mang một nét buồn mang mác, nhưng nó lại thể hiện một nét nhân văn về vẻ đẹp của cái chết nếu đặt dưới hình ảnh nghìn năm của Hà Nội. Chỉ với 12 phút làm phim nhưng đây thực sự là một tác phẩm mang nhiều vẻ đẹp hình ảnh, cũng như sự rùng mình nhất định.

Link xem: https://bobine-b.com/portfolio/cadavre-exquis/

Xem thêm. 
https://vimeo.com/78979862

NGÀY XƯA HOÀNG THỊ

 CHÂN DUNG NGÀY XƯA HOÀNG THỊ CỦA THI SĨ PHẠM THIÊN THƯ

Bài thơ Ngày Xưa Hoàng Thị được nhiều người đánh giá là một trong những bài thơ tình hay nhất của nền thi ca Việt Nam hiện đại. Theo tôi, đánh giá như vậy có vẻ hơi quá. Thực tế, nếu không có Ngày Xưa Hoàng Thị của Nhạc sĩ Phạm Duy, chắc rằng chẳng mấy ai biết Ngày Xưa Hoàng Thị của Thi sĩ Phạm Thiên Thư. Hay nói một cách khác, Ngày Xưa Hoàng Thị của Phạm Thiên Thư, từ một cô bé lọ lem, đã được phù thủy Phạm Duy biến thành công chúa.

Nhiều người còn cho rằng, Phạm Thiên Thư đã đem thiền tính vào Ngày Xưa Hoàng Thị. Có thể đánh giá trên được dựa vào màu áo thiền sư của Phạm Thiên Thư lúc sáng tác bài thơ này. Nếu có, sắc thiền chỉ thoáng nhẹ trong ba câu:

… Như đi trên cát

Bước nhẹ mà sâu

Mà cũng nhoà mau…

Cho dù bài thơ mang tính thiền trên một góc độ cảm quan nào đó, nhưng chắc chắn không thể có trong 16 câu thơ đầu. Điều này sẽ được thấy rõ hơn nếu phân tích Ngày Xưa Hoàng Thị của Phạm Duy.

Xin đừng trách tôi ngược ngạo khi nói về Ngày Xưa Hoàng Thị của Phạm Thiên Thư, nhưng lại phân tích Ngày Xưa Hoàng Thị của Phạm Duy. Xin thưa, bởi Ngày Xưa Hoàng Thị của Phạm Duy chính là chiếc gương chiếu hậu, cho ta thấy những gì được che giấu phía sau Ngày Xưa Hoàng Thị của Phạm Thiêm Thư. Hay nói một cách khác, Phạm Duy đã giải mã những ẩn ngữ, thấy được ẩn ý, cảm nhận được ẩn tình; để từ đó thăng hoa những mạch rung động này trong nhạc phẩm của mình

Hãy đọc lại bài thơ Ngày Xưa Hoàng Thị của Phạm Thiên Thư:

Em tan trường về

Đường mưa nho nhỏ

Chim non giấu mỏ

Dưới cội hoa vàng

Bước em thênh thang

Áo tà nguyệt bạch

Ôm nghiêng cặp sách

Vai nhỏ tóc dài

Anh đi theo hoài

Gót giầy thầm lặng

Đường chiều úa nắng

Mưa nhẹ bâng khuâng.

Em tan trường về

Cuối đường mây đỏ

Anh tìm theo Ngọ

Dấu lau lách buồn.

Tay nụ hoa thuôn

Vương bờ tóc suối

Tìm lời mở nói

Lòng sao ngập ngừng

Lòng sao rưng rưng

Như trời mây ngợp

Hôm sau vào lớp

Nhìn em ngại ngần.

Em tan trường về

Đường mưa nho nhỏ

Trao vội chùm hoa

Ép vào cuối vở

Thương ơi vạn thuở

Biết nói chi nguôi!

Em mỉm môi cười

Anh mang nỗi nhớ.

Hè sang phượng nở

Rồi chẳng gặp nhau

Ôi mối tình đầu

Như đi trên cát

Bước nhẹ mà sâu

Mà cũng nhoà mau

Tưởng đã phai màu

Đường chiều hoa cỏ.

Mười năm rồi Ngọ

Tình cờ qua đây

Cây xưa vẫn gầy

Phơi nghiêng ráng đỏ

Áo em ngày nọ

Phai nhạt mấy màu?

Chân tìm theo nhau

Còn là vang vọng.

Đời như biển động

Xoá dấu ngày qua

Tay ngắt chùm hoa

Mà thương mà nhớ

Phố ơi muôn thủa

Giữ vết chân tình

Tìm xưa quẩn quanh

Ai mang bụi đỏ

Dáng em nho nhỏ

Trong cõi xa vời

Tình ơi! Tình ơi!

Tình cờ quay về chốn cũ, bùi ngùi ghi lại nỗi lòng khi nhớ đến người xưa. Phạm Thiên Thư bắt đầu bài thơ bằng kỷ niệm của mười năm quá khứ, khiến lòng người đọc bị chùng xuống, tuy “nhẹ” mà “sâu”, khi bị kéo dần về hiện tại. Quả tài tình khi sắp xếp ý tứ như vậy, làm bài thơ tuy buồn nhưng lại rất êm, rất đẹp, rất duyên.

Bốn chữ “Tình ơi! Tình ơi!” ở câu cuối tạo nên cảm giác lâng lâng, giúp ta quên hết mọi vết hằn cát bụi của cuộc đời, để chỉ còn nhớ đến một hình ảnh nên thơ, dù đã chìm sâu trong vùng ký ức.

Những tưởng Phạm Thiên Thư đã chân tình tỏ bày tâm sự, nhưng hình như ta vẫn thấy đâu đó một chút gập ghềnh trong ý tứ. Phải chăng Phạm Thiên Thư vẫn còn cất giấu những nỗi niềm riêng?

Giai thoại văn chương trước nay có tên Hoàng thị Ngọ, là người con gái tóc thề áo trắng “em tan trường về, anh theo Ngọ về” của Phạm Thiên Thư. Thậm chí, nhiều người tự nhận mình là Hoàng Thị Ngọ, hay biết Hoàng Thị Ngọ là ai.

Chính Phạm Duy là người đã giải mã, đã hiểu được tình ý tinh nghịch của Phạm Thiên Thư nên khi phổ nhạc, ông đã khai diễn để tăng phần thú vị.

Sau đây là Ngày Xưa Hoàng Thị của Phạm Duy:

Anh theo Ngọ về

Chân anh nặng nề

Lòng anh nức nở

Mai vào lớp học

Anh còn ngẩn ngơ, ngẩn ngơ.

Các bà, các cô tự nhận mình là Hoàng Thị Ngọ đang cầm chắc trong tay một bé cái lầm. Hoàng Thị Ngọ Ấy- Em hay Hoàng Thị Ngọ Bi- Em cũng thế mà thôi! Giai thoại văn chương làm chi cho thêm khổ! Càng nhìn mình là Ngọ, càng tội tình cho chú bé Phạm Thiên Thư!

Có chủ quan lắm không khi diễn giải Ngọ như thế này, khi chính Phạm Thiên Thư công nhận người con gái đó thật tên Hoàng Thị Ngọ; một bà tên Hoàng Dược Thảo tự nhận mình chính là người thơ tên Ngọ, và một người khác nữa tên Đỗ Thị Mai Trinh?

Xin thưa: Không.

Không, vì ở đây chúng ta chỉ tìm hiểu Ngọ của Ngày Xưa Hoàng Thị chứ không phải của Phạm Thiên Thư. Người thơ của Phạm Thiên Thư tên Hoàng Thị Ngọ, Hoàng Dược Thảo, Đỗ Thị Mai Trinh, hay bất cứ tên gì đi chăng nữa cũng không phải là điều quan trọng. Tác giả là tác giả, tác phẩm là tác phẩm, và chúng ta chỉ phân tích tác phẩm mà thôi.

Có thể Phạm Thiên Thư không chủ đích tả cảnh đáng yêu “áo tà nguyệt bạch” trên thân thể người nữ sinh áo trắng trong một ngày mưa.

Nhưng nào nghĩa lý gì!

Ngôn từ trong Ngày Xưa Hoàng Thị cho thấy rằng, dù không nói ra bằng ý thức, Phạm Thiên Thư cũng đã nói ra trái tim của mình.

Rồi từ đó, Phạm Duy xuất hồn phù thủy, biến cô bé lọ lem của Phạm Thiên Thư thành một cô công chúa tuyệt vời.

Ngâm Ngày Xưa Hoàng Thị của Phạm Thiên Thư, nghe Ngày Xưa Hoàng Thị của Phạm Duy mới thấy rằng, trong mỗi chúng ta, ai cũng có một Ngày Xưa Hoàng Thị.

Đẹp quá Ngày Xưa Hoàng Thị của Phạm Thiên Thư!

Hay quá Ngày Xưa Hoàng Thị của Phạm Duy!

Và… Nhớ quá Ngày Xưa Hoàng Thị của tôi!

(Hoàng Trọng Thắng)

#tapchiamnhac