tag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post2306715169127745032..comments2024-03-20T11:02:34.830+07:00Comments on thongdong: Cây trúc trong tứ quân tửVanPhamhttp://www.blogger.com/profile/01762240262953531124noreply@blogger.comBlogger21125tag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-26124888237505887142014-12-27T05:32:49.300+07:002014-12-27T05:32:49.300+07:00BẤT KHẢ NHẤT NHẬT VÔ THỬ QUÂN
BÀN VỀ CHỮ “TRÚC”
...BẤT KHẢ NHẤT NHẬT VÔ THỬ QUÂN<br />BÀN VỀ CHỮ “TRÚC”<br /><br /> Trúc 竹 là chữ tượng hình, chữ “trúc” kim văn giống hình hai chiếc là rủ xuống. Trúc là loại thực vật xanh quanh năm, không phải thảo cũng không phải mộc. Mộc có vòng tròn tính tuổi trong thân cây, trúc không có, tùng và trúc thường nhắc chung với nhau, nhưng thân trúc thì rỗng mà thân tùng thân bách thì đặc; thảo khó có thể so cao thấp với trúc, trúc gọi là rừng, còn thảo gọi là bụi. Trúc cũng được gọi là “hoàng” 篁, “tu hoàng” 修篁 là loại trúc nhỏ dài, “u hoàng” 幽篁 chỉ rừng trúc. Trúc cũng còn được gọi là “quân” 筠, “quân” vốn chỉ da xanh của trúc, cũng chỉ trúc. Lá trúc là “nhược” 箬, quả của trúc gọi là “luyện thực” 练实. Mầm của trúc gọi là “duẩn” 筍. Chữ “duẩn” có bộ “trúc” 竹 và chữ “tuần” 旬. Trong Bì nhã 埤雅 viết rằng:<br />Bao chi nhật vi duẩn<br />包之日为筍<br />Tức khi còn được bẹ bao lại gọi là “duẩn”.<br /> Trúc không cương không nhu, chất phác không hoa lệ; cao tiết hư tâm, mọc lên dong dõng cao; khi gió tới phát ra tiếng, khi mặt trời lên có bóng râm; sống không kén chọn thổ nhưỡng, chặt đi lại sinh ra; bốn mùa xanh tươi; làm bạn cùng tùng mai. Có thể tôi luyện tiết tháo và tăng trưởng ý vị thẩm mĩ của con người. Trong Thế thuyết tân ngữ 世说新语 có chép chuyện của Vương Huy Chi 王徽之 ở nhờ một gian nhà trống của một người khác, ông đã sai người nhà trồng trúc, và nói rằng:<br />Bất khả nhất nhật vô thử quân<br />不可一日无此君<br />(Không thể một ngày không có anh này)<br /> Về sau, từ “thử quân” 此君 cũng dùng để chỉ trúc. Tô Đông Pha 苏东坡 cũng có nói:<br />Ninh khả thực vô nhục, bất khả cư vô trúc (*)<br />宁可食无肉, 不可居无竹<br />(Thà ăn cơm không có thịt chứ không thể ở mà không có trúc)<br /> Còn như thơ vịnh trúc thì nhiều vô kể, như Lí Bạch 李白:<br />Bạch sa lưu nguyệt sắc<br />Lục trúc trợ thu thanh<br />白沙留月色<br />绿竹助秋声<br />Cát trắng lưu ánh trăng<br />Trúc xanh giúp tiếng thu<br />Đỗ phủ 杜甫:<br />Thiên hàn thuý tụ bạc<br />Nhật mộ ỷ tu trúc<br />天寒翠袖薄<br />日暮倚修竹<br />Trời lạnh tay áo mỏng<br />Chiều tối dựa trúc xanh<br />Lưu Vũ Tích 刘禹锡:<br />Sổ gian tố bích sơ khai hậu<br />Nhất phiến thanh quang nhập toạ trung<br />数间素壁初开后<br />一片清光入坐中<br />Mấy gian nhà vách trắng sau khi mới mở cửa ra<br />Một mảng ánh sáng mát trong rọi vào chỗ ngồi<br /> Còn như Lí Xương Cát 李昌吉 trong Xương bắc viên tân duẩn 昌北园新笋 (**)đã viết rằng:<br />Chước khứ thanh quang tả Sở từ<br />Nhị hương xuân phấn hắc li li<br />Vô tình hữu hận hà nhân thức<br />Lộ áp yên đề thiên vạn chi<br />斫去青光写楚辞<br />腻香春粉黑离离<br />无情有恨何人识<br />露压烟啼千万枝<br />Chặt lấy trúc xanh để viết Sở từ<br />Trúc mới nên có mùi thơm và phấn trắng, nhưng chỗ viết lại thấm mực đen<br />Vô tình và hữu hận nào ai là người biết cho<br />Chỉ có sương và khói đè lên ngàn vạn cành trúc<br /> Những bài thơ nêu trên đẹp, thâm trầm, mỗi bài đều có tình cảnh riêng. Thơ vịnh trúc xưa nhất phải kể đến bài Đoạn trúc ca 断竹歌:<br />Đoạn trúc, đoạn trúc<br />Phi thổ trục nhục<br />断竹, 断竹<br />飞土逐肉<br />Bài ca này xuất phát từ Ngô Việt Xuân Thu 吴越春秋. Trong Văn tâm điêu long – Thông biến 文心雕龙 - 通变 cũng có nói đến Hoàng Đế 黄帝 ca Đoạn trúc 断竹. Ý của bài thơ là<br /> Cưa cành trúc, chặt cành trúc, làm thành cây cung, dùng đất sét nắn thành hòn đạn, đi săn bắt dã thú.<br />Đây là bài thơ về săn bắn, tả cảnh săn bắt của nhân dân lao động, có thể nói đó là thiên sử thi rất có giá trị.<br />VanPhamhttps://www.blogger.com/profile/01762240262953531124noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-83229867570487258502014-11-03T08:40:45.915+07:002014-11-03T08:40:45.915+07:00Soi Donghoang viết
未 出 土 時 先 有 節 (Vị xuất thổ th...Soi Donghoang viết <br /><br />未 出 土 時 先 有 節 (Vị xuất thổ thời tiên hữu tiết)<br />到 崚 雲 處 也 虚 心 (đáo lăng vân xứ dã hư tâm)<br />Đó là đôi câu đối của người xưa mà mình rất thích. Người xưa mượn cách nói về cây tre để nói lên cái chí của người quân tử. <br />(Tạm dịch nghĩa: <br />Vị xuất thổ thời tiên hữu tiết : Chưa ra khỏi mặt đất, trong người đã có đốt, có khí tiết<br />Đáo lăng vân xứ dã hư tâm : Chạm đến mây trời, ruột vẫn hư (rỗng) không.<br />Trong lúc tìm hiểu xuất xứ của câu đối xem từ thời kỳ nào và do ai là người viết. Tình cờ mình đọc được một tài liệu có ghi đó là đôi câu đối được ông Ngô Đình Diệm khảm trai và treo ngay đầu giường ngủ của mình. <br />Lạ! Thật lạ và thú vị! <br />Câu đối này sau được mình viết thành phướn treo lên hai ngọn tre bày trong bối cảnh kết phim ở đám tang cụ Kim Ngọc trong phim Bí Thư Tỉnh Ủy.<br />P/s: Văn bản của câu đối ban đầu mình đọc và cứ băn khoăn vì vế sau của nó là chữ "vô tâm" (không phải hư tâm) vậy là mình và một ông anh (Bu Khin ) cùng nhau lục tìm các văn bản suốt hàng tháng trời. Rồi cuối cùng thống nhất câu đối mà Đỗ Phủ viết là sớm nhất, dùng chữ "hư tâm". <br />Sau đó mình lại đọc được 1 tư liệu thấy đối câu đối treo đầu giường Ngô tổng thống cũng dùng chữ "hư tâm" . Bèn thấy tự tin hơn khi sử dụng để đưa vào phim. VanPhamhttps://www.blogger.com/profile/01762240262953531124noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-10977381355807870902013-10-15T14:25:31.514+07:002013-10-15T14:25:31.514+07:00Cả đời, đã một lần thấy hoa tre, cũng may mắn lắm ...Cả đời, đã một lần thấy hoa tre, cũng may mắn lắm thay.<br />Rất thích cách viết của Ong. Nhưng phải đọc chậm VanPhamhttps://www.blogger.com/profile/01762240262953531124noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-88885772132349823692013-10-15T14:08:20.666+07:002013-10-15T14:08:20.666+07:00Cảm ơn Hòn Sỏi. Bạn đặt thẻ [img] link hình ... [/...Cảm ơn Hòn Sỏi. Bạn đặt thẻ [img] link hình ... [/img] là được.VanPhamhttps://www.blogger.com/profile/01762240262953531124noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-28459371646629240772013-10-15T11:29:31.215+07:002013-10-15T11:29:31.215+07:00Qua đọc một số bài của bác, bác ốm và đã đỡ rồi( p... Qua đọc một số bài của bác, bác ốm và đã đỡ rồi( phê bình nếu còn uống rượu khi ốm dạy đấy ạ)<br /> Ong đặc biệt thích hoa tre, khi tẩy trắng để làm hoa khô cắm một mình cũng đẹp, làm nền cho hoa khác cũng rất có lý. <br />Cảm ơn bác đã thấy cái " thờ ơ" bên nhà Ong.Ong Nâuhttps://www.blogger.com/profile/07095611811751270779noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-60369543489241619422013-06-30T13:48:01.966+07:002013-06-30T13:48:01.966+07:00Bài viết này của anh Nay sỏi mới biết và vào đọc. ...Bài viết này của anh Nay sỏi mới biết và vào đọc. Cảm ơn anh! Sỏi cũng có một cái đĩa "Dầm" khá đẹp vẽ Thạch trúc, có đề câu thơ mà Sỏi không biết của ai hay nó chỉ là câu trong cổ ngữ Trung Hoa : "TÂM HƯ QUÂN TỬ TRÍ - DUẪN NÃI CAO NHÂN PHONG" Tạm dịch (Lòng thanh thán trí người quân tử- Cây măng mọc thẳng là cốt cách bậc cao nhân). Cái dầm này có ảnh nhưng không pot vào comment được!Sỏi rất thích cái dầm này! Hòn sỏihttps://www.blogger.com/profile/11667788637743750781noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-44191886702858343582013-03-13T20:40:06.448+07:002013-03-13T20:40:06.448+07:00Cảm ơn Bạn thân mến.
Thày tôi bảo là Hoa Nhị Độ M...Cảm ơn Bạn thân mến. <br />Thày tôi bảo là Hoa Nhị Độ Mai (Nhất Chi Mai)VanPhamhttps://www.blogger.com/profile/01762240262953531124noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-73849113023531795432013-03-13T20:05:39.434+07:002013-03-13T20:05:39.434+07:00Đúng bạn ạ, cây Mai miền Nam có tên khoa học là Oc...Đúng bạn ạ, cây Mai miền Nam có tên khoa học là Ochna integerrima, thuộc họ Ochnaceae (Mù u), còn cây Mai trắng miền Bắc có tên khoa học là Prumus mume và Prumus amenica, thuộc họ Rosaceae (Đào), người Việt gọi Mai trắng là Nhất Chi Mai.<br /><br />Trên Cửu đỉnh thời Minh Mạng có khắc hình cây Mai vàng miền Nam đấy. vậy nhà bạn có vườn trồng cây hay quá.<br />Anonymoushttps://www.blogger.com/profile/08119258638048432311noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-66697689377284078362013-03-13T19:50:42.375+07:002013-03-13T19:50:42.375+07:00Cảm ơn Bạn, xem các bức họa 'Mai Thọ', ...Cảm ơn Bạn, xem các bức họa 'Mai Thọ', 'Trúc Mai' trên đĩa cổ ở nhà, tôi cũng nghĩ rằng: Mai trong 'Tứ quân tử' là cây Mai trắng. Người Hanoi gọi là Chi mai. Xưa Thày (bố) tôi trồng nhiều và bây giờ tôi cũng ươm nhiều. Thắc mắc này tôi có hỏi một số người, nhưng không có câu trả lời. Phải chăng, thời nhà Nguyễn, cây Mai vàng đã khắc trên Cửu đỉnh cùng với cánh sao vàng sau chiến thắng mà người ta yêu quý đó chăng?.<br /><br />Bây giờ tôi đã có thêm thông tin của Bạn. Nhà tôi, như tôi chứng kiến; đã ba đời trồng Mai trắng (Chi Mai) dể chơi trong dịp tết.<br /><br /><br />VanPhamhttps://www.blogger.com/profile/01762240262953531124noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-53056214741141198452013-03-13T18:14:19.196+07:002013-03-13T18:14:19.196+07:00Trong Tứ quân tử (4 loại cây) bên trên MAI - LAN -...Trong Tứ quân tử (4 loại cây) bên trên MAI - LAN - CÚC - TRÚC, thì hoa MAI lại không phải là cây Mai vàng ngày tết ở miền Nam (thuộc họ Mù u), mà là cây Mai trắng phương Bắc (Trung Hoa), thuộc họ Đào.Anonymoushttps://www.blogger.com/profile/08119258638048432311noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-27637834506217083642013-03-01T07:36:47.408+07:002013-03-01T07:36:47.408+07:00Cảm ơn Cô nhỏ ghé thăm.
Tôi vẫn mê bạn kiểu viết &...Cảm ơn Cô nhỏ ghé thăm.<br />Tôi vẫn mê bạn kiểu viết 'ý nhị và thơ ngây'.<br />Chúc Cô giáo vui!VanPhamhttps://www.blogger.com/profile/01762240262953531124noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-37138209463779560252013-02-28T22:18:27.044+07:002013-02-28T22:18:27.044+07:00Đọc bài này em được mở mang thêm kiến thức về hình...Đọc bài này em được mở mang thêm kiến thức về hình tượng cây trúc quân tử. Cảm ơn Thầy Văn ạ. Chúc Thầy vui Thầy nhé!Cô Nhỏhttps://www.blogger.com/profile/14552461875774328865noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-84469741556001647952013-01-30T19:36:29.326+07:002013-01-30T19:36:29.326+07:00ÔI, bạn đã đọc tôi viết về đâu đó...
Chúc Mai vui!...ÔI, bạn đã đọc tôi viết về đâu đó...<br />Chúc Mai vui!VanPhamhttps://www.blogger.com/profile/01762240262953531124noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-17589509430216960962013-01-30T16:25:49.991+07:002013-01-30T16:25:49.991+07:00Vẫn ra vào ngắm bài này đó anh VP ạ. Ngắm trong bậ...Vẫn ra vào ngắm bài này đó anh VP ạ. Ngắm trong bận rộn, chán vậy đó. <br />Nhưng cố gõ lại vài lời.. để lưu dấu vết ở đây. Hình như càng ngày càng ít thời gian.. bây giờ lại đi với bận rộn của mình. Sẽ vào xem lại sau vậy.TTM Gốc Maihttps://www.blogger.com/profile/06395340425959377558noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-38362421597229565192013-01-27T08:18:03.573+07:002013-01-27T08:18:03.573+07:00Wonderful beat ! I would like to apprentice while ...Wonderful beat ! I would like to apprentice while you amend your <br />web site, how could i subscribe for a blog website?<br />The account aided me a acceptable deal. I had been tiny bit acquainted of this your broadcast offered <br />bright clear concept<br /><i>Feel free to visit my blog post</i> : <b><a href="http://ciscosoup.tv/MayraMagu" rel="nofollow">forteviot</a></b>Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-85186172361472598372013-01-16T08:55:49.764+07:002013-01-16T08:55:49.764+07:00Cảm ơn Tám đã đọc bài.
Năm 1974, tôi ngắm rừng tre...Cảm ơn Tám đã đọc bài.<br />Năm 1974, tôi ngắm rừng tre Tuyên Quang cùng với hình ảnh những bông hoa tre đó.<br />Khi đó cả một miền rừng núi chuyển sang màu vàng nhạt và tre bắt đầu "Quy".VanPhamhttps://www.blogger.com/profile/01762240262953531124noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-47069878253582955372013-01-15T17:04:51.549+07:002013-01-15T17:04:51.549+07:00Hoa tre trông rất lạ. Đẹp mắt. Cảm ơn bài viết côn...Hoa tre trông rất lạ. Đẹp mắt. Cảm ơn bài viết công phu.Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-14658361201166218692012-08-07T21:13:49.010+07:002012-08-07T21:13:49.010+07:00Bạn thân mến!
Tôi không hiểu về phong thủy, chỉ th...Bạn thân mến!<br />Tôi không hiểu về phong thủy, chỉ thiển nghĩ rằng:<br />Cây trúc trong nét vẽ phương Đông đi liền với lá trúc, để không là “khô trúc” và cũng chưa là “Trúc Thạch”, mà chỉ có “trúc ba” (hoa trúc) thì không . Cây trúc phải có sương gió và không gian “quân tử”. Nhà tôi những bụi trúc để ở nơi ngắm nhìn thoáng hoạt cho lòng tiết tháo.<br />Nếu như bạn nói, chắc đó là nghệ thuật sắp đặt nay. Mà nó có nhiều quan niệm. Có thể đó là “Tử tôn phồn vinh 子孫繁榮. Trúc 竹, Đồng 筒 (ống trúc)” chăng! Bạn nhớ rằng: người quân tử (trúc) ít đứng một mình; hoặc là bụi trúc hay “tuế hàn nhị hữu’… “tứ quân tử” hay như “Tử tôn phồn vinh” như bạn kể…<br />Cảm ơn Bạn ghé thăm!VanPhamhttps://www.blogger.com/profile/01762240262953531124noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-52320479647531421742012-08-06T16:51:27.183+07:002012-08-06T16:51:27.183+07:00bạn làm ơn cho mình hỏi đặt cành trúc có 8 cành ở ...bạn làm ơn cho mình hỏi đặt cành trúc có 8 cành ở bàn làm việc là có ý nghĩa gì ? cảm ơn bạn rất nhiều.<br />Rât mong nhận được thư trả lời từ bạn. <br />Yahoo: kenny_pr0Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-76990307088953201622011-10-25T07:11:14.747+07:002011-10-25T07:11:14.747+07:00Cảm ơn HG ghé thăm.
Thời lính của tôi cũng gần mộ...Cảm ơn HG ghé thăm. <br />Thời lính của tôi cũng gần một năm (1974) gắn bó với rừng tre Tuyên Quang. Năm đó, khi tôi đến, nhìn xa,tre phủ núi Nà mượt xanh như một tấm lông thú. Rồi sau đó, rừng chuyển màu vàng lúa chín, người Cao lan (Sơn dương) gọi là rừng "quy", khoảng 100 năm một lần. Cả rừng, tre già, tre cụ, tre trẻ (quy" tất, thế là kỳ lạ phải không ?. Kỷ niệm vậy đó.<br />HG! thức khuya vậy.<br />Chúc Bạn vui!VanPhamhttps://www.blogger.com/profile/01762240262953531124noreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-1364707101552820359.post-88904204450085550422011-10-25T03:34:13.433+07:002011-10-25T03:34:13.433+07:00Chào bác VanPham! HG tôi cũng đã được đọc và nghe ...Chào bác VanPham! HG tôi cũng đã được đọc và nghe nói về cốt cách và đức hạnh của người quân tử, tuy vậy entry này của Bác đã giúp tôi có thêm nhiều hiểu biết. Cảm ơn Bác nhiều.<br />(HG tôi vẫn thường xuyên là khách không mời của Bác)Hiền Giangnoreply@blogger.com